Çocukluk çağında oldukça sık gelişebilen nezle, grip gibi hastalıklar oluşturdukları ateş, bulantı, kusma, öksürük, baş ve karın ağrısı ile ishal gibi sorunlarla yaşam kalitesini düşürmelerinin yanı sıra zamanında tedavi edilmezlerse; kulak iltihabı, bronşit, zatürre, sinüzit gibi hastalıklara da yol açabiliyor. Bu nedenle çocukları üst solunum yolu enfeksiyonlarından korumak çok önemli. Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Şeyma Ceyla Cüneydi, çocukları influenza virüsünün yol açtığı üst solunum yolu hastalıklarından korunmanın kurallarını anlattı, önerilerde bulundu. İşte çocuklara sağlıklı bir kış geçirmenin 12 yolu:
Ellerini en az 15 saniye yıkayın
Çocuğunuzun ellerini en az 15 saniye sabunla ovuşturarak yıkamanız, sadece üst solunum yolları enfeksiyonlarını değil, her türlü bulaşıcı hastalığı önlemede en etkili yol. Bu nedenle sabahları rutin uygulamanın yanı sıra; hasta kişiyle temas ettiğinde, burnunu sildiğinde, enfekte olduğuna inandığınız materyalleri tuttuğunda, ellerine doğru hapşırdığında ve sokaktan geldiğinde ellerini mutlaka yıkayın. Ayrıca anlık oluşabilecek bulaşma için yanınızda antiseptik spreyler bulundurmanızda da fayda var.
2. C vitamini çok önemli
Toplumdaki yaygın inanışın aksine üst solunum yolu enfeksiyonuna yakalandıktan sonra alınan C vitamini koruyucu etki sağlamıyor. Çalışmalarda, hasta olmadan önce ise korunmada yararlı olabileceği belirtiliyor. Mandalina, limon, kırmızı lahana, kuru kekik, kivi, brokoli, ıspanak ve karnabahar gibi besinler C vitamininden oldukça zenginler. Çocuklarda günlük ortalama C vitamini ihtiyacı 50 mg oluyor. Günde 1-2 mandalina veya 1 portakalın içerdiği C vitamini bu ihtiyacı karşılamaya büyük oranda yetiyor. Ayrıca sebze ve meyvelerle de takviye edilince çocuğunuzun vitamin ihtiyacı karşılanmış oluyor.
3. Demir ve mineralden zengin besleyin
D vitamini ile mineraller de bağışıklık sistemini güçlendirdikleri için kış mevsiminde çok önemli bir yer tutuyor. Bu yüzden çocuğunuzun sadece C vitamini değil, demir ve mineral içeren tüm besinleri düzenli tüketmesi üst solunum yollarından korunması için çok önemli. Et, sebze ve bakliyat gibi demir ile mineralden zengin besinleri sofranızdan eksik etmeyin.
4. Kalın giydirmeyin
Evde veya sokağa çıkarken çocuğunuzu çok kalın giydirmeyin. Çünkü gereğinden kalın giydirilen çocuklar terleyip daha kolay hasta olabiliyor. Bunun yerine ısıyı koruyan 2-3 kat orta incelikte kıyafet yeterli gelecektir. Böylelikle ısı durumuna göre çocuğunuzun kıyafetini çıkartıp, terlemenin önüne geçebilirsiniz. Vücutta ısı kaybının önüne geçmek için başını da sıkı koruyun.
5. Atkı ve eldivenlerini sık sık yıkayın
Hijyenik olmayan atkı ve eldivenlerde barınan virüsler ağız ve burun yoluyla vücuda yayılarak üst solunum yolu enfeksiyonuna yol açabiliyorlar. Bu yüzden hijyenik olmadığını düşündüğünüz bir yerle temas eden atkıyı çocuğunuzun yüzüne sarmayın. Aynı önlemi eldivenleri içinde alın. Çocuğunuzu üst solunum yolları hastalıklarından koruyabilmek için bu tür hastalıklarında eldiven atkı gibi aksesuarlarını her gün yıkamanızda fayda var.
6. Hastayken öpmeyin
Üst solunum yolları hastalıkları ağız, burun salgıları ve nefes yoluyla bulaştığı için öpücüğünüz çocuğunuzu hasta edebiliyor. Bu nedenle hasta olduğunuzda çocuğunuzu öpmekten kaçının. Tükürük ve ağız salgınızla temas etmemesi için hapşırırken veya öksürürken ağzınızı kapayın. Ayrıca evde yaşayan aile bireyi veya siz üst solunum yolu enfeksiyonuna yakalanmışsanız maske takmanız da çok önemli.
7. En az 6 ay anne sütü ile besleyin
Anne sütü çocuğun güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmasında büyük bir rol oynuyor. Örneğin bebekler en az 6 ay anne sütü aldıklarında enfeksiyonlara karşı dirençli oluyorlar. Grip aşısının 6 aydan önce yapılmadığı ve grip ilaçlarının da mümkünse 1 yaşından önce verilmediği düşünülürse, ilk 6 ay anne sütü ile beslenmenin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor.
8. Oda ısısını 22-33 derece arasında tutun
Çocukların doğduklarından itibaren yaşadıkları yerlerin ısısı vücutlarını bu tür hastalıklara daha dirençli veya daha hassas yapabiliyor. Çocuğunuzu çok sıcak odada yatırmayın. Çünkü sıcak hava üst solunum yollarını kurutuyor, mukoza bütünlüğü bozulduğu için de virüsler mukozadan vücuda kolayca içeri giriyor. Odanın sıcaklığının 22-33 derece arasında olması yeterli gelecektir.
9. Günde 8-10 saat uyutun
Güçlü bir bağışıklık sisteminde yeterli süre uyumak da büyük rol oynuyor. Çocuğunuz yuva ve okul çağında ise günde ortalama 8-10 saat uyuması çok önemli.
10. Alışveriş merkezi yerine parkta oynatın
Kapalı mekanlarda öksürük ve hapşırık yoluyla havaya saçılan virüslerin havada asılı kalması, bu hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıyor. Açık hava ise bu konudaki riski en aza indiriyor. Çocuğunuzla özellikle salgın zamanlarında kapalı yerlerde zaman geçirmeyin, açık havayı tercih edin.
11. Grip aşısını yaptırın
Grip aşısı, üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmada bir başka önemli yol. Grip mevsiminin mart ayına kadar, bazen mart ayını da kapsayacak şekilde devam ettiği varsayılırsa, halen aşısını yaptırabilirsiniz. Ancak aşının koruyucu etkisi 15 günde başlayacaktır.
Nezle ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonları kış aylarında en çok 2-6 yaş arasındaki çocukları etkisi altına alıyor. Bunun nedeni ise bu yaş grubundaki çocukların el yıkama alışkanlıklarının tam oturmaması, kontrolsüz şekilde havaya ve etraftaki kişilerin yüzlerine ve objelere öksürüp, hapşırmaları.
1 - Çocuğunuzun ellerini en az 15 saniye sabunla ovuşturarak yıkamanız, sadece üst solunum yolları enfeksiyonlarını değil, her türlü bulaşıcı hastalığı önlemede en etkili yol. Bu nedenle sabahları rutin uygulamanın yanı sıra; hasta kişiyle temas ettiğinde, burnunu sildiğinde, enfekte olduğuna inandığınız materyalleri tuttuğunda, ellerine doğru hapşırdığında ve sokaktan geldiğinde ellerini mutlaka yıkayın. Ayrıca anlık oluşabilecek bulaşma için yanınızda antiseptik spreyler bulundurmanızda da fayda var.
2. C vitamini çok önemli
Toplumdaki yaygın inanışın aksine üst solunum yolu enfeksiyonuna yakalandıktan sonra alınan C vitamini koruyucu etki sağlamıyor. Çalışmalarda, hasta olmadan önce ise korunmada yararlı olabileceği belirtiliyor. Mandalina, limon, kırmızı lahana, kuru kekik, kivi, brokoli, ıspanak ve karnabahar gibi besinler C vitamininden oldukça zenginler. Çocuklarda günlük ortalama C vitamini ihtiyacı 50 mg oluyor. Günde 1-2 mandalina veya 1 portakalın içerdiği C vitamini bu ihtiyacı karşılamaya büyük oranda yetiyor. Ayrıca sebze ve meyvelerle de takviye edilince çocuğunuzun vitamin ihtiyacı karşılanmış oluyor.
3. Demir ve mineralden zengin besleyin
D vitamini ile mineraller de bağışıklık sistemini güçlendirdikleri için kış mevsiminde çok önemli bir yer tutuyor. Bu yüzden çocuğunuzun sadece C vitamini değil, demir ve mineral içeren tüm besinleri düzenli tüketmesi üst solunum yollarından korunması için çok önemli. Et, sebze ve bakliyat gibi demir ile mineralden zengin besinleri sofranızdan eksik etmeyin.
4. Kalın giydirmeyin
Evde veya sokağa çıkarken çocuğunuzu çok kalın giydirmeyin. Çünkü gereğinden kalın giydirilen çocuklar terleyip daha kolay hasta olabiliyor. Bunun yerine ısıyı koruyan 2-3 kat orta incelikte kıyafet yeterli gelecektir. Böylelikle ısı durumuna göre çocuğunuzun kıyafetini çıkartıp, terlemenin önüne geçebilirsiniz. Vücutta ısı kaybının önüne geçmek için başını da sıkı koruyun.
5. Atkı ve eldivenlerini sık sık yıkayın
Hijyenik olmayan atkı ve eldivenlerde barınan virüsler ağız ve burun yoluyla vücuda yayılarak üst solunum yolu enfeksiyonuna yol açabiliyorlar. Bu yüzden hijyenik olmadığını düşündüğünüz bir yerle temas eden atkıyı çocuğunuzun yüzüne sarmayın. Aynı önlemi eldivenleri içinde alın. Çocuğunuzu üst solunum yolları hastalıklarından koruyabilmek için bu tür hastalıklarında eldiven atkı gibi aksesuarlarını her gün yıkamanızda fayda var.
6. Hastayken öpmeyin
Üst solunum yolları hastalıkları ağız, burun salgıları ve nefes yoluyla bulaştığı için öpücüğünüz çocuğunuzu hasta edebiliyor. Bu nedenle hasta olduğunuzda çocuğunuzu öpmekten kaçının. Tükürük ve ağız salgınızla temas etmemesi için hapşırırken veya öksürürken ağzınızı kapayın. Ayrıca evde yaşayan aile bireyi veya siz üst solunum yolu enfeksiyonuna yakalanmışsanız maske takmanız da çok önemli.
7. En az 6 ay anne sütü ile besleyin
Anne sütü çocuğun güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmasında büyük bir rol oynuyor. Örneğin bebekler en az 6 ay anne sütü aldıklarında enfeksiyonlara karşı dirençli oluyorlar. Grip aşısının 6 aydan önce yapılmadığı ve grip ilaçlarının da mümkünse 1 yaşından önce verilmediği düşünülürse, ilk 6 ay anne sütü ile beslenmenin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor.
8. Oda ısısını 22-33 derece arasında tutun
Çocukların doğduklarından itibaren yaşadıkları yerlerin ısısı vücutlarını bu tür hastalıklara daha dirençli veya daha hassas yapabiliyor. Çocuğunuzu çok sıcak odada yatırmayın. Çünkü sıcak hava üst solunum yollarını kurutuyor, mukoza bütünlüğü bozulduğu için de virüsler mukozadan vücuda kolayca içeri giriyor. Odanın sıcaklığının 22-33 derece arasında olması yeterli gelecektir.
9. Günde 8-10 saat uyutun
Güçlü bir bağışıklık sisteminde yeterli süre uyumak da büyük rol oynuyor. Çocuğunuz yuva ve okul çağında ise günde ortalama 8-10 saat uyuması çok önemli.
10. Alışveriş merkezi yerine parkta oynatın
Kapalı mekanlarda öksürük ve hapşırık yoluyla havaya saçılan virüslerin havada asılı kalması, bu hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıyor. Açık hava ise bu konudaki riski en aza indiriyor. Çocuğunuzla özellikle salgın zamanlarında kapalı yerlerde zaman geçirmeyin, açık havayı tercih edin.
11. Grip aşısını yaptırın
Grip aşısı, üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmada bir başka önemli yol. Grip mevsiminin mart ayına kadar, bazen mart ayını da kapsayacak şekilde devam ettiği varsayılırsa, halen aşısını yaptırabilirsiniz. Ancak aşının koruyucu etkisi 15 günde başlayacaktır.
12. Oyuncaklarını sık sık yıkayın
Çocuğunuzu klavye, kapı kolu, telefonlar, hasta birinin kişisel eşyaları gibi elle temas eden malzemelerle mümkün olduğunca temas ettirmeyin. Bu tür nesneleri ve oyuncaklarını da sık sık dezenfekte edin.