Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Yakup Demir, hayatını turizme adamış bir Çeşmeli. Çeşitli otellerde müdürlük yaptıktan sonra kendi otelini açarak turizmdeki konumunu büyüten Demir, Uzakdoğu’da turizm tesisi açma hayallerine kavuşuyor. Bali’de, 105 bin kilometre ötede 28 yıllığına kiraladığı alanda 23 villadan oluşan bir tatil sitesi hazırlamaya başlayan Demir, Avustralyalı ortağıyla işleteceği Bali’deki tesisi nisan ayında hizmete açacaklarını duyurdu.
BALİ’DE TÜM UZAKDOĞU ÜLKELERİNİN KOKUSU VAR
“Uzakdoğu’ya gitmek, orada turizm faaliyetlerinde bulunmak düşüncesine nasıl kapıldınız?” sorusuna cevap veren Yakup Demir, “Çeşme’deki turistik tesisimiz için gerekli olan personeli bulmak amacıyla Özbekistan, Nepal, Sri Lanka gibi ülkelere gitmiştim. Oradan yolum Bali’ye düştü. Çeşme’deki tesisime ilk etapta 25, daha sonra toplamda 50 personel getirdim Bali’den… Sonra fark ettim ki; Bali’de tüm Uzakdoğu ülkelerinin kokusu var! Uzakdoğu’nun tüm kültürleri orada buluşmuş. Bali’ye hayraN oldum, personelin performansından memnun kaldım. Şartlar da çok uygun olunca, Bali’de de turistik tesis açmaya karar verdim” dedi.
TÜRKİYE’DE TURİSTİK TESİSE PERSONEL BULMAK DÜNYANIN EN ZOR İŞİ
Türkiye’de hayat pahalılığınız turizmde de olumsuz etki yaptığını belirten Çeşme Turistik Otelciler Birliği’nin (ÇEŞTOB) geçmiş dönem Başkanı Yakup Demir, yatırım için neden Bali’yi tercih ettiğini anlattı. Uzakdoğu’da yatırım yapma düşüncesini geçmişte birkaç kez dillendirdiğini ifade eden Demir, “Çünkü personel sıkıntısı zirve yapmış durumda. Türkiye’de turistik tesise personel bulmak, dünyanın en zor işidir. Misafirlerimize sunduğumuz ürünlerin fiyatları sürekli artıyor ama siz o fiyatlara paralel konaklama ücretini artıramıyorsunuz. Vergiler o kadar çok ki bizde, altında eziliyoruz” dedi ve şunları söyledi:
BALİ’DE İŞÇİ YEVMİYESİ 350 LİRA, ASGARİ ÜCRET 5 BİN LİRA
“Bali, gerçekten bir turizm cenneti. Hava sıcaklığı ortalama 32 derece. Kış yok. Bali, Endonezya’nın 17 bin arasından birisi ve en çok turist çeken adası. Dünyada tanınırlığı çok yüksek bir destinasyon. İzmir’deki otelde çalıştıracak eleman bulamazken, Bali’de turizm personeli o kadar çok ki. Orada bir işçi yevmiyesi, bizim paramızla 350 lira. Asgari ücret, yine bizim paramızla 5 bin lira. İşgücü çok ucuz. 10 yıl önce gittiğim Bali’de dolar 1,45 Rupi idi; bugün 1,50 Rupi… 28 yıllığına kiraladığım yer için 250 bin dolar verdim. Bu sürenin sonunda 10 yıl uzatma obsiyonumuz var. Türkiye ile kıyaslandığında çok uygun, son derece makul bir rakam. Üstelik Endonezya devleti, yabancı yatırımcıdan iki yıl vergi almıyor. Yatırım Bakanlığı büyük destekler sağlıyor.”
YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ ORADA 2 YIL, BİZDE EN AZ 9 YIL SÜRÜYOR
“The D Hotel & Villa” adını taşıyacak Bali’deki tesisin mermerlerini Türkiye’den götüreceklerini açıklayan Yakup Demir, bu ülkedeki yatırımın en fazla 2 yıl içinde geri döneceğini söyledi. Türkiye’de ise yapılan turizm yatırımında bu sürenin 9, hatta son dönemde 11, 12 yıla yükseldiğine dikkat çeken Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yabancı yatırımcıların ilgisini çeken bir yer Bali... İki yılda 65 bin şirket kurulmuş. Bali, kendi hacminde dünyada en çok turist alan bir yer. Yılda 5 milyon turist geliyor. Öyle ki halk, artık turist istemiyoruz, diye eylemler yapmaya başladı. Bizim hedef kitlemiz, özel bir tatil yapmayı amaçlayan, uzun süreli konaklamak isteyenler olacak. Yazları Avrupa ülkelerinde tatil yapan turistleri, kış aylarında Bali’deki villa konseptli tesisimizde 3 ay, 4 ay ağırlamak. 365 günü tatil sunan bir destinasyondan bahsediyoruz. Çeşme gibi üç ayda bitmiyor.”
ÇEŞME’DE TURİZM 3 AY, BALİ’DE İSE 12 AY SÜRÜYOR
Bali’deki konaklama ücretlerini Çeşme ile kıyaslayan Çeşmeli turizmci Yakup Demir, “Çeşme, yaz aylarına entegre olduğu için haliyle fiyatlar yüksek. Bali, biraz önce dediğim gibi 365 gün tatil sunan bir destinasyon ve Çeşme’ye kıyasla yüzde 50 daha ucuz. Bali’de çok lüks bir otelde iki kişi5 bin liraya bir gece konaklayabilir. 23 üniteden oluşan stüdyo tipi, özel havuzlu villalar yapıyoruz, 75’er metrekarelik” diye konuştu.
YABANCILAR TURİZM VE YATIRIM BİRLİĞİ KURUYOR
Bali’de restoran işletmeciliği ve çeşitli alanlarda iş yapan 600 kadar Türk olduğunu belirten Yakup Demir, ÇEŞTOB’un farklı bir versiyonu olacak, Yabancılar Turizm ve Yatırım Birliği kurma çalışmalarını da başlattığını söyledi. Orada böyle bir kurumsal yapının eksikliğini gördüğünü dile getiren Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bizde muhasebeci çok ama orada yok. İnşaat işlerini yapacak insan bulmak da zor. Yönetici statüsünde çok insanı yok Bali’nin ama işçi anlamında fazlasıyla var. Kuracağım birlik, Bali’deki yabancı yatırımcıların, devletle ve piyasayla işlerini kolaylaştıracak. Ruhsat alma sürecini yöneteceğiz mesela. Birliğimiz, ÇEŞTOB’dan biraz farklı olacak. ÇEŞTOB olarak kendi kendimize hizmet ediyorduk. Bali’de kuracağımız birlik ile tüm yabancılara hizmet vereceğiz. Başlangıçta 600 üyemiz olacak ama bu sayıyı 3 bine kadar çıkaracağız. Konsolosluk da Bali’deki yabancıları kayıt altına alabilmek için bize destek veriyor.”