Taşı toprağı... İstanbul gibi, altın değildi belki.
Ama, yarı tropikal iklimi, laik ve uygar yapısı,
Yaşam kolaylığı, güzelliği, çok göç aldırmıştı İzmir'e.
1950 yılından beri…
Körfezin kirlenmesi hızla artıyordu artık…
Derelerle, denize doğrudan bağlanan kanallarla,
Hele de... Yeşildere tabakhanelerinden gelen sularla, Bulgar somyaları bile durduramıyordu onları!
Evsel ve endüstriyel atıkların çöplüğü olmuştu artık körfez…
Deniz'in rengi kahverengiydi. Canlı yaşamıyordu.
Burnunu tıkamadan, Salhane'den geçilemiyordu.
* * *
Belediye Başkanı Osman Kibar'dı,
1963-1973 döneminin.
DSİ, körfez çalışmalarını başlattı…
* * *
Belediye Başkanı İhsan Alyanak'tı, 1973-1980 döneminin... Ağzından hiç düşürmezdi : Büyük Kanal Projesi… Büyük kanal projesi diye!
11 Nisan 1980 Belediye Meclisine kabul ettirdi,
Büyük Kanal Projesini...
Bize de çok değerli bir onur belgesi düştü.
Hemen 5 ay sonra... 12 Eylül darbesi oldu.
Görevinin de sonu oldu!
* * *
Belediye Başkanı Ceyhan Demir'di, 1983-1984 döneminin...
İlk yatırım ihalesi yapıldı 1983'de İller Bankası'nca.
Ana kuşaklama kanalının ki, projenin ana omurgasıydı.
* * *
Belediye Başkanı Burhan Özfatura idi, 1984-1989 döneminin...
İZSU kuruldu... projeyi devraldı 1987'de.
Arıtma sistemi çok tartışıldı :
Lagün mü..? Biyolojik Arıtma mı..?
Biyolojik arıtma üzerinde karar verildi.
* * *
Belediye Başkanı Yüksel Çakmur'du, 1989-1994 döneminin...
Yatırım ihalesi yapıldı 1992'de. Salhane'deki mezbaha kaldırılmış, Buca Kaynaklarda modern et entegre tesisleri kurulmuştu.
Koku... yavaş yavaş azalmaya başlamıştı.
* * *
Belediye Başkanı Burhan Özfatura idi, 1994-1999 döneminin...
İnşaat sürüyordu. Burhan Bey verdiği tarihte yüzme vaad ediyordu da…
Bizde , aman haa… ambulans, doktor, hemşire unutulmasın diyorduk!
* * *
Belediye Başkanı Ahmet Priştina'ydı 1999-2004 döneminin...
Boru çapları daraltıldı, ikili sistemden teke düşürüldü. Maliyet azaltıldı. Sistem çalıştırıldı.
4150 km ana kanalizasyon şebekesi,
100 km ikincil toplayıcı kanalizasyon.
Narlıdere'den Çiğli atıksu tesisine kadar 42 km ana kuşaklama kanalı, 4 adet pompa istasyonu İle,
Mart 2002'de... Körfez'e atıksu akışı bitmiş,
kirlilik azalmış, koku da bitmişti.
* * *
Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu idi, 2004-2019 döneminde...
Deniz, deniz rengi olmuştu. Denizde su kalitesi artmıştı. Deniz canlanmış, biyoçeşitlilik artmıştı. Deniz yıldızı, denizatı, karides, balık… yüzleri güldürüyordu.
İlçelerin de ileri biyolojik arıtma sistemi olmuştu artık... Arıtma sayısı ve kapasitesi ile, Türkiye'nin Lider kentiydi İzmir.
'Yüzülebilir Körfez hedefi çok yakındı...'
deniyordu, 2004-2013 ' İzmir'de hayat değişiyor'kitapçığında!
* * *
Başkan Tunç Soyer'di… 2019 - 2024 döneminde.
Dip temizliği ile koku tamamen giderilecekti.
Temeli atılacak 4.Faz ile arıtma kapasitesi artırılacaktı. Üç yıl içinde körfezde yüzülecekti.
Tunç Başkan yüzdü bile… Güzelbahçe de!
* * *
Başkan Dr. Cemil Tugay'dı… 2024 - Halen.
Cemil Başkan gelişinin daha 6.ayında, 60-70 yıllık birikimde hiç bir sorumluluğu olmadığı halde, deniz kirliliği ve balık ölümleriyle karşılaştı…
Körfez sorununun çözümünde ; ekonomik yükü Belediye ya da İZSU üzerinden karşılanamaz boyutlardadır. Zaten İZSU'nun temel görevi yaşamın temel unsuru olarak kentin su sorunlarıyla uğraşmaktır. Ve bunu da kar amacı taşımadan, sosyal sorumluluğu gereği yapmaktadır…
O yüzden de çözüm yönünde Bakanlıklarla ortak girişimler başladı… Bilim kurulunca 15 maddelik acil ve kısa vadeli eylem planı hazırlandı. Körfezde özellikle oksijenin artırılması amaçlandı. Başkan Tugay'ca da imzalandı… Ama şerhler de kondu!
Cemil Başkan üzerine düşeni zaten yapardı...
Ama, o da kendisi için yüzme sözü verir mi?
Bizce vermez… Çünkü gördüğümüz kadarıyla Başkan, popülist enerjiyi değil, gerçek enerjiyi sever!
İyi Pazarlar…