İnsanoğlu…
Asırlardır başlıktaki sorunun cevabını arıyor:
'Gerçekten hayvanlar depremi önceden hissediyor mu?'
Cevaplar…
Genelde 'inandırıcı olmaktan uzak' sayılsa da…
Şaşırtan bazı gözlemler…
Göreni, duyanı ister istemez etkiliyor…
***
Türkiye'nin yakından tanıdığı…
Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan'ın…
Hafızalarımızda hala canlılığını koruyan…
1999 Marmara depremi sonrası katıldığı bir TV programında…
Hayvanların…
Depremi hissettiklerini ilk kez seslendirmiş…
Hatta…
Köpekleri…
Kuşları…
Kedileri ve…
Balıkları…
Depremi önceden hisseden canlıların başına yerleştirmişti…
Bununla da kalmayan Prof. Dr. Ercan…
Deprem öncesi…
Gökyüzünde sis, bulut, sararma ve gökkuşağı gibi…
Olağanüstü durumların da belirti olabileceğine değinmişti…
***
Ve yine…
Türkiye'yi yasa boğan bir deprem yaşadık…
Kahramanmaraş merkezli…
On şehrimiz…
Büyük oranda yıkıma uğradı…
Kaybettiğimiz canların sayısı 50 bine koşuyor…
Ulusça büyük yas yaşıyoruz…
Hatırlayın…
Depremin vurduğu kentlerimizden sağ kurtulan vatandaşların…
İlk şoku atlattıktan sonra…
Seslendirdikleri ilk ayrıntı şu olmuştu:
'Yer sarsıntısı gelmeden önce köpekler dakikalarca uludular!'
Nitekim…
24 yıl önce…
Büyük Marmara Depremi'nden sonra da aynı şeyler söylenmişti…
Peki…
Hayvanlar afetleri önceden hissedebiliyor mu?
Yoksa bu ayrıntı…
Yıllardır süregelen bir efsane mi?
Mesela…
Milattan öncesine kadar giden bazı kayıtlara göre…
Farelerin… Gelinciklerin… Yılanların… Böceklerin…
Depremler yaşanmadan…
Tüm canlılardan önce şehri terk ettikleri kayıtlarda var…
***
Geçmişten müthiş bir örnek…
4 Şubat 1975…
Neredeyse 50 yıl önce…
Çin'in Haicheng kentini vuran 7,3'lük depremden…
Haftalar önce…
Dondurucu soğuk havaya karşın çok sayıda yılan…
Kış uykusundayken yuvalarını terk etmiş…
Çinliler…
Depremden önce şehri boşaltmak için fırsat yakalamışlardı…
***
Ve, yeniden dönelim Prof. Dr. Ahmet Ercan'ın…
Yıllar önce söylediklerine…
***
Depremden önce yer altında…
Gerilimden kaynaklı…
Elektromanyetik dalgaların ortaya çıktığını söyleyen…
Prof. Dr. Ahmet Ercan…
O dalgaların…
Hayvanları huzursuz ettiğini dile getiriyor ve şöyle diyor:
'Hayvanlar o akımdan kurtulmak için kendilerini yuvalarından dışarı atarlar ve başıbozuk dolaşmaya başlar… Bundan en çok etkilenenler dişi canlılardır… Deprem öncesi denizde yılan balıkları çekilir, derindeki kırmızı balıklar yüzeye çıkmaya başlar, yengeçler sahile çıkar… Deprem öncesi en çok kümes hayvanları etkilenir ve hırçınlaşmaya başlar... Tavuk, yumurtası olmadan kuluçkaya yatıp tüy döker... Gebe canlı varsa annenin ölümüyle sonuçlanan erken doğumlar meydana gelir… İnsan ve hayvanlarda baş ağrıları gözlemlenir…'
İnsanlarda deprem öncesi…
Eklem ağrılarının çok hissedildiğini belirten Prof. Ercan…
Sözlerine devam ediyor:
'Yer sarsıntısının geldiğini hisseden kedi ve köpekler, yavrularını ev dışına çıkartmak ister veya birlikte gizlenirler... Deprem öncesinde bazı kaynak sularının kimyası değişir veya kurur… Deprem olacak yıl, söğüt ağaçlarının gövdesi kızarır… Bu, suların kimyasının değişmesinden kaynaklanır... Deprem olacak yıl ağaçlar çok meyve verir… Gökyüzünde iyon yoğunluğu arttığı için yıldızları yakın hissederseniz… Kümes hayvanları depremi asla kaçırmaz ve değişik tepkimeler verir... Bu arada (Dokunma Bana) çiçeği ise depremden yarım saat önce yapraklarını kapatır…'
***
Ve, önemli bir ayrıntı daha…
Prof. Dr. Ahmet Ercan…
Gökyüzündeki sararmanın…
Sis, bulut ve gökkuşağı gibi olağanüstü durumların da…
Deprem söz konusu olduğunda…
Önemli belirtiler olduğu inancında…
***
Bitiriyoruz…
Taaa bu günlere kadar…
Yüzlerce kez…
Hayvanların, depremi hissettiği iddia edilse de…
Bilim Dünyası…
Henüz yeterli bir veriye sahip değil…
Ancak…
Hayvanların gerçekten…
Depremleri…
Yaşamadan hissettikleri…
Öyle ya da böyle…
Hatalı bilgi olmaktan çıkıyor sanki…
Siz iyisi mi…
Evdeki kafeste şakıyan kanaryanızı…
Varsa çok konuşkan papağanınızı…
Dünya güzeli kedinizi…
Sizi sizden iyi tanıyan köpeğinizi…
Bundan söyle…
Daha yakından izlemenizde yarar var…
Nokta…
Hamiş: Başlığımızdaki sorunun heyecan veren cevabı, aslında
MÖ 378 yılında Romalı yazar ve öğretmen Claudius Aelianus'in notlarında saklı… Aynen şöyle: 'Korint Körfezi kıyısındaki Helike kentini yerle bir eden depremden beş gün önce fareler, gelincikler, yılanlar, çıyanlar ve böcekler yer altındaki yuvalarını terk edip kaçtılar…'
Sonsöz: Uzakdoğu'da 22 yıl önce meydana gelen yıkıcı deprem ve tsunamiden sonra neredeyse hiç vahşi hayvan leşi bulunamadı… Çünkü 230 bin insanın can verdiği '9.1'lik depremde hayvanlar facia başlamadan önce adaların içine kaçmışlardı… / Tarihi bilgi…