EGEDESONSÖZ – Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir’de peş peşe arkeolojik SİT kararları verdi. İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu iki bölgeyi daha koruma altına aldı.
Çeşme’nin Boyalık Mahallesi’ndeki denize sıfır 551 ada, 119, 120, 121, 122 ve 172 parsellerde duvar/yol, Arkaik Dönem Nekropolü, antik cam fırını ve Geç Bizans Dönemi kilise kalıntısı tespit edildi. Bölgenin statüsü üçüncü dereceden birinci dereceye çıkartıldı.
Foça’nın İsmetpaşa Mahallesi 1069 ada 6 parselde yapılaşma talebi sonrası yapılan sondaj çalışmasında tarihi eserler bulundu. Parsel birinci derece arkeolojik SİT ilan edildi.
SİT ilanları Resmi Gazete’de yayımlanırken kararlar tapuya şerh olarak düşülecek. Parselde herhangi bir çalışma yapılamayacak.
Kararlar şu şekilde:
- İzmir Ili, Çeşme İlçesi, Boyalık Mahallesi'nde bulunan, tapunun 551 ada, 123, 166, 172 parsellerinde tüzel kişilik adına kayıtlı olan, 3. derece arkeolojik sit alanı sınırları içerisinde ve koruma amaçlı imar planı uygun bulunan alanda kalan taşınmazlarda yapılan sondaj kazılarının yeterli olduğuna, 551 ada 123-166-172 parsellerde içinde buluntu çıkmayan çukurların can güvenliği nedeniyle ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde ilgilisince kapatılmasına; 551 ada, 172 parselde açığa çıkan duvar kalıntısının, 122 parselde yer alan ve önceki yıllarda açığa çıkarılan kilise ve çevresindeki mezarlık alanı çevreleyen koruma duvarı olduğunun tespiti ile birlikte; 551 ada, 119, 120, 121, 122 parsellerinde kayıtlı olan taşınmazlarda yapılan önceki çalışmalarda; duvar/yol kalıntısı, 119-120 parselde Arkaik Dönem Nekropolü, 121-122 parsel sınırında antik cam fırını, 122 parselde Geç Bizans Dönemi kilise kalıntısı ile kare planlı bir yapı kalıntısı açığa çıkartılmış olması, 172 parselde açığa çıkan duvar kalıntısının söz konusu bu alanla ilişkili olması, Arkaik Dönemden Geç Bizans Dönemi'ne kadar tespiti yapılabilen kalıntılar ve buluntuların açığa çıkarıldığı bu parsellerde farklı işlevlere ait mimari kalıntıların belirli bir kompleks oluşturarak bir arada bulunması ve bölgenin mimari ve kent tarihine taşıdığı katkı ile ender örneklerden olması sebebiyle; 551 ada 119, 120, 121, 122, 172 parsellerin 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescillenmesine, derece değişikliğine yönelik tescil fişinin onaylanmasına, kararımız eki sit sınırlarını gösteren haritanın uygun olduğuna, 551 ada 119, 120, 121, 122, 172 parsellerin tapu kaydına "1. derece arkeolojik sit alanıdır." şerhinin, işlenerek belgeleriyle birlikte Kurul Müdürlüğüne bilgi verilmesine, derece değişikliğine yönelik koruma amaçlı imar planlarının iletilmesine, 2863 sayılı Kanun'un 17. maddesi gereğince 3 yıl süre ile geçerli olmak koşuluyla karar eki geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartlarının uygun olduğuna, sit derece değişikliği yapılan parsellerdeki mevcut kalıntıların koruma uygulamasının ve uygun yöntemlerle üzerinin kapatılmasının; ilgili Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü ve ilgili Müze Müdürlüğünün denetiminde, belirleyeceği teknik ve yöntemlerle gerçekleştirilmesine, 551 ada 119, 120, 121, 122 parsellere yönelik alınan 29.04.2010 gün ve 4945 sayılı Kurul kararının iptaline; 166 parselde 2863 sayılı Yasa kapsamında herhangi bir taşınmaz kültür varlığı tespit edilemediği anlaşıldığından yapılaşmaya ilişkin projenin onaylı koruma amaçlı imar planı koşulları doğrultusunda ilgili Belediyesince değerlendirilmesine; 123 parselin kuzeyinde açığa çıkan Arkaik Dönem'den itibaren onarım görerek Geç Bizans Dönemi'ne kadar kullanımına devam edidiği anlaşılan duvarın yerinde korunmasına, ilgili Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü ve ilgili Müze Müdürlüğünün belirleyeceği teknik ve yöntemlerle koruma uygulamasının ve uygun yöntemlerle üzerinin kapatılmasının gerçekleştirilmesine, söz konusu parsele ilişkin hazırlanacak yeni yapılaşma projesinde; 123 ve 172 parselde ortaya çıkan duvar kalıntılarının projeye işlenmesi, söz konusu duvarlardan 3 metre çekme mesafesi bırakılması, bu doğrultuda hazırlanacak projenin ilgili Belediyesinin ön onayına takiben Kurulumuza iletilmesine; 123 ve 166 parsellerde Kültür ve Tabiat Varlıklarıyla İlgili Yapılacak Yüzey Araştırması, Sondaj ve Kazı Çalışmalarının Yürütülmesi Hakkındaki Yönerge kapsamında temel kazısının ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde gerçekleştirilmesine, söz konusu parselde ihtiyaç duyulan ve zemine müdahale gerektiren tüm çalışmaların (zemin etüdü, elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, telefon, internet vb.) Müze Müdürlüğünün denetiminde ve belirleyeceği yöntemle yapılabileceğine, yapılan işlemlerin sonucundan Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne bilgi verilmesine karar verildi.
- İzmir ili, Foça ilçesi, İsmetpaşa Mahallesinde; Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içinde; İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 09.09.1993 tarih ve 4685 sayılı kararı ile kararı ile belirlenen ve İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 08.03.2017 tarih ve 7844 sayılı kararı ile son şeklini alan 3. Derece Arkeolojik Sit alanı içerisinde, İzmir 1 Numaralı KTVKK'nun 30.01.2021 tarihli ve 9021 sayılı kararı ile tescilli tapunun 1069 ada 7 parselinde kayıtlı taşınmaz bitişiğinde yer alan tapunun 1069 ada 6 parselinde şahıs mülkiyetinde kayıtlı taşınmazda yapılan sondaj çalışmalarının değerlendirilerek; gerçekleştirilen sondaj kazılarının yeterli olduğu, tespit edilen verilerin kazı rölövesine işlenerek Kurula iletilmesinden sonra taşınmazdaki yapılaşma talebinin değerlendirilmesi yönündeki İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 31.07.2024 tarih ve 20408 sayılı kararı, kazı rölövesinin iletildiği İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 23.08.2024 tarih ve 5585379 sayılı yazısı ve ekleri, taşınmazın tamamının sit derecesinin 1. (Birinci) Derece Arkeolojik Sit olarak değiştirilmesine yönelik işlemlerin Kurul Müdürlüğü Uzmanlarınca tamamlanarak değerlendirilmek üzere Kurula iletilmesi hususunun belirtildiği İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 24.09.2024 tarih ve 20669 sayılı kararı ile Kurul Müdürlüğü uzmanlarınca hazırlanan 07.10.2024 tarih ve 2966775 sayı ile kayıtlı rapor okundu, ekleri ve işlem dosyası incelendi. Yapılan görüşmeler sonunda; İzmir ili, Foça ilçesi, İsmetpaşa Mahallesinde; tapunun 1069 ada 6 parselinde şahıs mülkiyetinde kayıtlı taşınmazın kararımız eki 1/2000 ölçekli paftada görüldüğü şekli ile 1. (Birinci) Derece Arkeolojik Sit olarak tesciline, ekli tescil fişinin uygun olduğuna, taşınmazda kurul izni olmadan herhangi bir inşai ve fiziki müdahalede bulunulmamasına; karar verildi.