Benlik gücü, kişinin hayatta karşılaştığı dışsal ve içsel zorlanmalar karşısında gösterdiği dayanıklılık halidir. Benlik gücü düşük olan bireylerde olaylar karşısında daha agresif tutum, ani ve ölçüsüz davranışlar, daha çocuksu tavırlar, kendilik algısının zaman zaman bozulması, kabul ve çözüm odaklı olamama gibi özellikler görülebilir.
Benlik gücü geçmiş yaşantılarla şekillenir. Benlik gücü en belirgin yaşa göre değişiyor görünse bile bir çok yetişkinin benlik gücünün düşük olduğu bilinmektedir. Bu nedenle benlik gücünün ölçütlerinin sadece yaşa göre olmadığını söyleyebiliriz.
Benlik gücünü etkileyen nedenleri bulabilirsek, bu gücü yükseltmek için ne yapmamız gerektiğini de değerlendirebiliriz.
Benlik gücü hakkındaki bazı ölçütleri değerlendirecek olursak;
- Kişinin geçmiş ilişkilerindeki ve işlerindeki süreklilik ve sebatlık benlik gücünün göstergesi olabilir.
- Kişinin olaylar karşısındaki değerlendirmeleri, gerçeği değerlendirme yetisi benlik gücünü gösterebilir.
- Dürtü (impuls) denetimi benlik gücüyle doğrudan ilişkilidir. Kişinin içten gelen bu istekleri ne dereceye kadar erteleyebildiği, ya da bu isteklerin kişinin kendisine ya da başkasına zararlı olup olamayacağının değerlendirilmesi benlik gücü ile ilgili bilgi verir. Dürtü denetiminin yetersizliği bize benlik gücünün zayıf olduğunu gösterebilir.
- Kişinin kullandığı savunma mekanizmaları da bize benlik gücüyle ilgili bilgi verebilir. Eğer kişi baş edilmesi güç olaylar için daha çok değersizleştirme gibi savunma mekanizmasını kullanıyorsa kişinin benlik gücünün daha düşük olduğunu düşünebiliriz.
- Benlik gücünün değerlendirilmesinde önemli bir kaynakta kişinin tutum ve davranışlarındaki esneklik, değişebilirlik, affediciliktir. Kişinin tutum ve davranışları katı, cezalandırıcı, antisosyal ise daha zayıf benlik gücünün olduğu düşülür.
Bu ölçütler göz önünde bulundurulduğunda; sorumluluk alma, karar verme ve kararlarını değerlendirme, toplum ve yakın çevre baskısına rağmen seçimler yapabilme, amaç belirleme ve amaca yönelme geçmişi olan bir bireyin benlik gücünün yüksek olacağı kabul edilmektedir. Daha sağlıklı bireyler için ailelerin benlik gelişimi konusunda bilgilendirilmeleri gerekir. Çocuğun başkalarından ayrı bir kişi olarak, kişisel özelliklerinin oluşmasına, amaç edinmesine, erişmek istediği niteliklerin gelişmesine olanak sağlamak sağlıklı bir benlik şeması oluşumu için çok önemlidir.