Diren ÇELİK/ EGEDESONSÖZ- EİB Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak basın mensuplarıyla bir araya gelerek, yaş meyve ve sebze ihracat rakamlarını açıkladı. Yoğun katılımla gerçekleşen toplantıda, katma değerli ürünlerin önemine dikkat çekilirken sebze ve meyvelerde pestisitler için uyarı yapıldı. Başkan Uçak toplantıda ayrıca 2023 hedeflerinin 1 milyar 400 milyon dolar olduğunu kaydetti.
SOFRALIK ÜZÜM İHRACAT ŞAMPİYONU
2022 yılı ile ilgili ihracat rakamlarını paylaşan Başkan Uçak '2022 yılının yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörü için tatmin edici bir yıl olduğunu söyleyebilirim. Türkiye genelinde 3 milyar doları taze meyve sebze, 2 buçuk milyar doları meyve sebze mamulleri olmak üzere toplam 5 buçuk milyar dolar ihracat gerçekleşti ve bu ihracatın 1 milyar 250 milyon dolarına denk gelen %22'si Birliğimiz üzerinden gerçekleşti. Birliğimiz ihracatı 2021 yılına göre %6 oranında artmış oldu. Özellikle meyve sebze mamulleri sektöründeki %12'lik artış bizleri memnun etti.İhraç edilen ürünlere baktığımızda yaş meyve sebze ürünlerinde 2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen ürün sofralık üzüm oldu. 53 milyon dolarlık üzüm ihracatını 41 milyon dolarla domates, 36 milyon dolarla kiraz ve 33 milyon dolar ile mandalina takip etti. En fazla ihraç edilen 5.ürün de 29 milyon dolarla kestane oldu.Meyve sebze mamullerinde ise 2022 yılı ihracat şampiyonu 2021 yılında olduğu gibi turşular oldu. EİB üzerinden yapılan turşu ihracatı ilk kez 250 milyon doları geçti ve 257 milyon dolar olarak gerçekleşti. Meyve sebze mamulleri ihracatında ikinci sırayı 149 milyon dolar ile kurutulmuş domatesler alırken kurutulmuş domatesleri, meyve konserveleri, dondurulmuş meyveler ve sebze konserveleri takip etti. ' ifadelerini kullandı.
189 ÜLKE VE BÖLGEYE İHRACAT
2022 yılında toplam 797 ihracatçı firmamızın desteği ile 189 ülke ve bölgeye ülkeye yaş meyve sebze ve mamulleri ihracat gerçekleştirmeyi başardık diye konuşan Uçak, ' 2022 yılında ihracatımızın en fazla gerçekleştiği ilk 5 pazarımız Almanya, ABD, Rusya, İngiltere ve Hollanda oldu.2022 yılı bu şekilde göz açıp kapayıncaya kadar geçti. Kalıntı ile mücadele konusunda Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz Projesinin ikinci yılını tamamladık. Sonuçları bu yıl daha olumluydu, bu yıl da hem bu projemize devam edeceğiz hem de bu projenin devamı niteliğinde köy bazlı eğitim faaliyetlerimize başlayacağız. Köy bazlı üretici toplantıları yanında işletme ve bahçede de hasat ve depolamaya ilişkin iyileştirme faaliyetlerine başladık. İlk olarak bu ay içinde Muğla ilimizde domates işletmelerinde eğitimler geçekleştirdik. Burada hem Ege Üniversitesi, hem de Tarım ve Orman il ve ilçe müdürlükleri bizlere çok destek oluyorlar, onlara teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Yine 2022 yılında başlattığımız ve büyük ses getiren 3.Kuşak Tarım Girişimciliği Eğitim Programını bu sene tekrarlamak istiyoruz. Bu yolla yeni mezun olan gençlerimize A'dan Z'ye tarımı anlatarak bilinçli bir nesil yaratma amacımız var' şeklinde konuştu.
SONUÇLARINI PAYLAŞACAĞIZ
Meyvelerde kayıpları azaltmak için 2022 yılında Ege Üniversitesi ile projeler kapsamında işbirliği yapıldığını kaydeden Uçak, Asya pazarında güçlenmek için özel çalışmalar yürüteceklerini kaydederek ' Nar, mandalina ve domateste bir proje başlatmıştık. Bu sene bu projemize hız kesmeden devam ediyoruz ve projemiz bitince sizlerle sonuçlarını paylaşmayı umut ediyoruz.2023 yılında yurtdışı tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimizi de artırarak devam ettirme düşüncemiz var. Bu kapsamda Almanya, Rusya, İngiltere, İspanya gibi ülkelerde fuar katılımlarımız olacak. Aynı zamanda geçen sene Hindistan'a düzenlediğimiz URGE projemizde bu yıl yeni rota olarak Endonezya ve Singapur'u belirledik. Bu yolla Asya pazarında da gücümüzü artırmak istiyoruz.2022 yılının sonuna doğru taze meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörlerinde ihracatçı firmalarımızdan oluşan iki farklı komite kurduk. Komite üyelerimizden bazıları da bugün aramızdalar, onların da proje önerileri ile hem yurt içi hem de yurtdışında önemli proje ve çalışmalara imza atmak istiyoruz. Hem komitelerimize hem yönetim kurulumuz mesailerinin önemli bir bölümünü Birliğimiz için harcıyorlar, buradan kendilerine de teşekkür etmek istiyorum' dedi.
YENİ REKORLARA İMZA ATMAK İSTİYORUZ
2023 yılının hedeflerinden bahseden Uçak, 'Bu yıl Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bu yüzden ihracatçılarımızla beraber tüm gücümüzle ihracatımızı artırmak, yeni rekorlara imza atmak istiyoruz. 2023 yılında katma değeri yüksek ürünlere daha çok önem vermek, bu ürünleri göz önüne çıkarmak istiyoruz. İhracatımızı artırmak için ihraç miktarını artırmaktansa ihraç değerini artırmayı önemsiyoruz. Kilogram fiyatı son derece yüksek ve C vitamini deposu olan Kumkat, özel ambalaj ve reçeteler ile piyasaya sunabileceğimiz soslar, meyve ve sebze cipsleri gibi ürünleri parlatmak, bu ürünlere özel projeler üretmek istiyoruz. Bu senenin zorlu bir yıl olacağını da biliyoruz. Avrupa'daki durgunluk bu yıl kendini daha belirgin bir şekilde hissettirecektir. Ama hem Avrupa ve Amerika'daki payımızı koruyarak yeni pazarlarla birlikte Cumhuriyetimizin 100.yılında da başımız dik bir şekilde yolumuza devam edeceğiz ve ihracatımızı artıracağız. Bu yılki hedefimiz 1 milyar 400 milyon dolar ihracat' dedi.
PESİTİST HARİTASI ÇIKARILACAK
EİB Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Cengiz Balık 2023 yılı beklentilerini dile getirdi. Cengiz Balık açıklamasında ihracattaki en büyük sorunun tarımsal üretimde yoğun olarak kullanılan pesitist ilaçlar olduğunun altını çizdi. Balık açıklamasında '2022 yılı bizim için durgun bir ihracat yılı değil ama zor bir yıl oldu. 2023 yılında daha zor bir yıl bekliyorum. Pandeminin, ekonomik durgunluğun, enerji fiyatlarının artması ve yüksek enflasyon dolayısıyla 2023 yılında bir resesyon bekliyorum onun için yeni pazarlar konusunda daha çok çalışmamız gerekiyor. Mevcut pazardaki payımızı korumak adına özellikle pestisit konusunda daha çok mücadele etmemiz gerekiyor. 2022 yılı bize en çok bu konuda ders verdi. Biz de ders çıkarıp bölgenin pestisit haritasını çıkarıyoruz. Bu bile bize bir ışık tutuyor firmalar da bu işin farkındalığına vardı. Üreticide de bu farkındalığı oluşturmalıyız. Ürettiğimiz sebze meyvenin anca yüzde 10'nu ihraç edebiliyoruz. Yüzde 90'ı iç piyasa, sanayi tüketimi gibi değerlendiriliyor. Yüzde 10 ile pestisitin önüne geçemiyoruz. Üretimi ve ürün kalitesini artırmamız gerekiyor. Paketleme sırsasında ciddi kayıplar yaşanıyor. Bu da bizim maliyetlerimizi yükseltiyor. Ürün satmamızı engelliyor. 2023 yılında bunları aşmayı diliyorum.' İfadelerini kullandı.