Türkiye'de insanlar güven bunalımında...
Ha'di canım, diye geçiştirmeyin…
İpsos'un araştırması masamın üstünde…
Sadece…
Sonuç bölümüne bak; ruhun kararsın…
İnanılmaz rakam şu:
Nüfusu 86 milyona koşan bu güzel ülkede…
Yüzde 86'mız kimselere güvenmiyor!
Oysa…
Dikkat edin, sohbetlerimize...
Ya başında…
Ya ortasında…
Ya da sonunda…
Şu cümle mutlaka dudaklarımızdan dökülür:
'Güven bana! Kesin dediğim gibi olacak…'
Biz ne yapıyoruz; bunu söyleyenin gözünün içine bakıp…
Yolumuza gidiyoruz…
'Güvensizlik'…
Sizde… Bizde… Hepimizde…
Neredeyse, 'kronik / süreğen' bir olay haline geldi…
Dilimiz varmıyor ama…
O ülke insanları birbirine güvenmiyorsa…
Biri, diğerine potansiyel hırsız gözüyle bakıyorsa…
Kimse, kimseye yardım etmiyorsa…
Borç isteyene…
O parayı verecek olsak bile bi'yalan söyleyip pas geçiyorsak…
'Güvensizlik'…
Yakamıza yapışmış demektir…
Siz, bana…
Ben size…
Onlar, mahalledeki esnafa…
Bu kentin insanları…
Bu kenti yönetenlere…
Liseli delikanlı, öğretmenine…
Öğretmen, okul müdürüne…
Kesinlikle 'güvenmiyor' ise…
Biz, bittik demektir…
***
O araştırmaya göre…
Türkiye 30 ülke arasında…
İnsanların birbirine duyduğu güvende…
En dipteki üç ülke arasında yer alıyor…
En acısı da şu:
Güzel ülkemin insanlarının sadece yüzde 14'ü…
Yakın çevresinden…
Parmakla sayılacak kadar hemşehrisini 'güvenilir' buluyor…
***
Unutmama imkan yok…
Eski Foça'yı 80'li yılların başında keşfetmiştim…
İlk tespitim şuydu…
Kimse gece sokak kapısını kilitlemiyordu…
İyi de…
Son 25 yıl içinde n'oldu bize?
***
Global araştırma şirketi İpsos…
30 ülkede…
20 binden fazla kişiyle…
18 Şubat - 4 Mart arasında yaptığı araştırmada…
Tek soru sormuş:
'Size göre çevrenizdeki çoğu insan güvenilir midir?'
Araştırmaya katılanların yüzde 30'u…
Çevrelerindeki insanlara güvendiklerini belirtirken…
Türkiye'de bu oran sadece yüzde 14 oldu…
Üstelik…
Bizde kadınlar daha güvensiz…
Türkiye bu oranla…
30 ülke içinde Brezilya ve Malezya ile son 3'ü paylaştı…
***
Şimdi merak ettiniz di'mi?
Acaba hangi ülkelerin insanları…
Birbirlerine kalpten inanıyor?
Çin, Hindistan ve Hollanda…
Takdir edersiniz ki…
Vatandaşlarının…
Birbirine güvendiği bir ülkede yaşamakla…
Güvensizliğin 'dibe vurduğu' bir ülkede hayatı sürdürmek…
Çok farklı…
Kuşkusuz, güvenden kastımız…
Evin kapısındaki kilidi sökmek değil sadece…
O ülkenin vatandaşları…
Devlet Baba'ya da ailesi gibi, komşusu gibi güvenecek…
Güvenirsek birbirimize…
İşler daha kolay yürümez mi?
Yürür!
Ama biz ne yapıyoruz?
Karşımızdaki hemşehrimiz için…
'Acaba bana kazık atar mı?' diye kalbimizden geçiriyoruz…
Fesatlık değil, o yaptığımız…
'Güvensizliğin' tam karşılığı…
***
Şaşırtan bir tespit ile bitiriyoruz…
Türkiye'de en yüksek güven 'orta direk'te…
Neden?
Hep kaybediyor…
Hep orta halli yaşıyor…
Hep olanla şükrediyor…
Hep efendilikten tepki vermiyor…
Ve…
Hep üzülen 'orta direk' oluyor…
Acaba…
Bu bizim 'Orta Direk'…
Herkese 'güvendiği' için mi, bu halde?
Nokta…
Hamiş: 'Acaba, diyorum; hukukun üstünlüğü yeterince sağlanamayan ülkelerde bu hastalıktan farksız (güvensizlik) daha mı kendini belli ediyor?'
Sonsöz: 'Söz vermeyin, güven verin ki; söz vermenize gerek kalmasın… / Hz. Mevlana…'