2024 Dünya Günü’nün teması “Gezegen ve Plastikler” olarak belirlenmişti ve bu konuda o günlerde de yazmıştık. Bu tema, plastik kirliliği ve çevresel etkileri üzerine küresel bir farkındalık oluşturmayı hedefliyordu. Özellikle tek kullanımlık plastiklerin azaltılması, geri dönüşüm oranlarının artırılması ve sürdürülebilir alternatiflere yönelme konuları ön plandaydı. Ayrıca, bu kapsamda denizlerin korunması, mikroplastiklerin ekosistemlere verdiği zarar ve bireysel tüketim alışkanlıklarının gözden geçirilmesi gibi meseleler de gündeme getirildi. Dünya Günü etkinliklerinde, bu yıl plastik kirliliğine karşı somut eylem çağrıları yapılmıştı.
Dünya nereye biz nereye?
Geçen hafta yurtdışındayken öğrendim ki başta Adana olmak üzere ülkemiz yeniden AB’nin çöplüğü haline getirilmek isteniyor.
İngiltere’nin ve bazı Avrupa ülkelerinin atıklarının Türkiye’ye, özellikle de Adana’ya gönderilmesi konusu son yıllarda büyük bir çevre sorunu olarak gündemde. Türkiye’ye ithal edilen bu plastik atıklar, geri dönüştürülebilir olarak gösterilse de birçoğu yasal olmayan yollarla Türkiye’ye sokulup burada doğaya zarar verecek şekilde bırakılıyor.
Adana’da düzensiz olarak biriken bu atıklar, yakıldığında veya açık alanlara döküldüğünde ciddi çevre ve sağlık sorunlarına yol açıyor. Bu durum, bölgedeki hava kalitesini düşürürken, yerel tarımı ve su kaynaklarını da olumsuz etkiliyor.
Bu fotoğraf BBC’nin Adana’da çektiği videodan alındı. İngiliz çevreciler çöplerin arasına çip yerleştirip nereye götürüldüğünü takip ediyorlar ve zehircileri deşifre ediyorlar.
Bu konudaki farkındalık arttıkça, atık ithalatına yönelik bazı yasal düzenlemeler ve yasaklamalar yapılmaya başlandı. Ancak denetim ve yaptırımların güçlendirilmesi gerektiği, çevre örgütleri tarafından vurgulanıyor.
Greenpeace, İngiltere ve Avrupa’dan gelen plastik atıkların Türkiye’de yarattığı çevresel ve sağlık sorunlarına dikkat çekmek için önemli kampanyalar yürütüyor. Özellikle Adana’da yapılan çevre araştırmaları ve medya raporları ile bu sorunu gündemde tutmaya çalışıyorlar.
Vize yok: Türkiye’ye plastik atık gönderimi son bulsun
Greenpeace geçenlerde bir bildiri yayınlayarak “Vize yok” dedi.
Bildiri metni şöyle:Türkiye, Avrupa ülkelerinden plastik atık alan ülkeler arasında son beş yıldır ilk sırada! 2023’te toplamda 456.507 ton plastik atık Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere’den Türkiye’ye gönderildi. Avrupa ülkelerinin bu atıkları Türkiye’ye göndermeye son vermesi için güçlü bir Küresel Plastik Anlaşması’nın hemen hayata geçirilmesi gerekiyor. Sen de destek ver, Türkiye’ye plastik atık gönderimi son bulsun!
Türkiye’ye plastik atık gönderen ülkelerin başında İngiltere geliyor. Onu Avrupa Birliği ülkelerinden zaman zaman değişen sıralamayla Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya takip ediyor.
Dünyada birçok ülke, toplanan plastik atıkların geri dönüştürüldüğünü iddia ediyor. Oysa, yüksek gelirli ülkelerin ürettiği milyonlarca plastik atık, geri dönüştürülmek üzere düşük ve orta gelirli ülkelere taşınıyor.
Plastik sadece bir çevre kirliliği sorunu değil, aynı zamanda bir iklim, sağlık ve küresel sosyal adalet sorunu. Greenpeace’in Adana’da yaptığı araştırma açıkça gösteriyor ki, yüksek gelirli ülkelerin plastik atık yükü, düşük gelirli ülkede yaşayan insanların sağlığına ve doğaya zarar veriyor. Bu zararın ise geri dönüşü yok!
Güçlü bir küresel plastik anlaşması ile Avrupa’dan Türkiye’ye plastik atık gönderimi son bulsun!
***
Keşke böyle bildirilerle son bulsa!
2021 yılında Türkiye, plastik atık ithalatında dünya lideri konumundaydı ve birçok Avrupa ülkesinden plastik atık alıyordu. Ancak kamuoyunun tepkisi ve uluslararası baskılar sonucu ithalat sınırlandırıldı ve bazı tür plastiklerin ithalatı yasaklandı. Yine de yasal ve yasa dışı yollarla plastik atık girişinin devam ettiği iddiaları sürüyor.
Bu ithalatçılar kimlerdir?
Bu çöpler hangi gemiden hangi limanda inip nereye taşınmaktadır?
Bunların sır olmadığını biliyoruz ve bir kez daha bu ülke ve Adana çöplük değildir diyoruz.
Bu arada Batı Anadolu için de böyle tehlikeler var mıdır bilemiyoruz.