Metehan UD/EGEDESONSÖZ - İzmir’in Aliağa ilçesinde faaliyet gösteren İzdemir Termik Santralı-II ile ilgili yeni bir süreç başlatıldı. Anayasa Mahkemesi, santral için verilen çevresel etki değerlendirme (ÇED) raporunu iptal etmesinin ardından rağmen, İzdemir Enerji Elektrik yeniden ÇED başvurusu yaptı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yeni ÇED başvurusunu bugün toplanan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısında değerlendirdi. Komisyon, 12 bin 781 sayfalık proje tanıtım dosyasını 6 saatte inceleyerek nihai kararını verdi. Askıya çıkarılan proje tanıtım dosyasının son haline 10 günlük süre içerisinde itiraz edilebilecek.
GUINNESS REKORU BENZETMESİ
Verilen kararı Egedesonsöz’e değerlendiren EGEÇEP avukatlarından Arif Ali Cangı verilen onayın rekor olduğunu belirterek “İzdemir Enerji Santrali-II projesi ile ilgili olarak hazırlanan 2009/7 sayılı genelgeye dayanılarak hazırlanan 12781 sayfalık ÇED raporunu 6 saatte inceleyip olumlu görüş bildiren İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) üyelerini Guinness Rekorlar Kitabına öneriyorum. Bu bir rekordur” demişti.
İTİRAZ ÇAĞRISI
EGEÇEP, vatandaşların karara itiraz etmeleri için bir dilekçe hazırladı. Proje için neden ÇED olumlu kararı verilmemesi gerektiğinin ayrıntılı olarak ele alındığı dilekçe şu şekilde:
İZMİR VALİLİĞİ ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İL MÜDÜRLÜĞÜNE
Başvurucu Ad-Soyad TC No :
İletişim Adresi :
Konusu : İZMİR İli ALİAĞA ilcesinde İZDEMİR ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.tarafından yapılması planlanan İZDEMİR ENERJİ SANTRALİ-II projesi ile ilgili olarak hazırlanan ve İDK tarafından incelenerek son şekli verilen ÇED Raporuna itirazlarımdır.
Aliağa’da İzdemir Enerji Santrali- II'nin inşa edilmesi ve işletilmesi planlanan proje ile ilgili olarak verilen 17.06.2010 tarihli ÇED Olumlu kararı” İzmir 2.İdare Mahkemesi’nin 16.12.2016 tarihli kararı ile İPTAL edilmişti. Bu karara rağmen, 2009/7 sayılı Genelgeye dayanılarak İzdemir Enerji Santrali-II (Endüstriyel ve Tehlikeli Atık Düzenli Depolama Alanı Dahil) projesi için 22.03.2017 tarihli ÇED olumlu kararı verildi. Bu kararın iptali davası sonunda İzmir 5. İdare Mahkemesi'nin 26.10.2018 tarih ve 2017/1072 Esas 2018/1382 Karar sayılı kararı ile işlemin İPTALİNE karar verildi. Danıştay bu kararı bozdu ve davanın reddine kesin olarak karar verdi. İlk derece mahkemesinin İPTAL kararı henüz taraflara tebliğ edilmeden, aynı genelgeye dayanılarak aynı projeyle ilgili 28.12.2018 tarihli ÇED olumlu kararı verildi. Bu kararın iptali davası sonunda ise İzmir 5. İdare Mahkemesi'nin 14.11.2019 tarihli 2019/378 Esas 2019/1236 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verildi. Karar Danıştayca onanarak kesinleşti. Kesinleşen bu iki karar için yapılan başvuru üzerine Anayasa Mahkemesi 13.12.2023 tarihli 2019/29604 başvuru numaralı kararı ile Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE karar verdi. Anayasa Mahkemesi’nin kararı üzerine yeniden yapılan yargılama sonunda İzmir 5. İdare Mahkemesi 2024/495 ve 2024/496 Esas sayılı dava dosyalarından 31.12.2024 tarihli kararla santralın faaliyetini sağlayan 22.03.2017 ve 28.12.2018 tarihli ÇED olumlu kararlarını iptal etti.
Mahkeme kararları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na 5 Şubat 2025 tarihinde tebliğ edildi. Anayasanın 138. maddesine göre gecikmeksizin, 2577 Sayılı İYUK’un 28. maddesine göre en geç 30 gün içinde mahkeme kararlarının uygulanıp termik santralin faaliyetine son verilmesi gerekmektedir. Buna karşın 2009/7 sayılı genelgeye dayanılarak bu kez Anayasa Mahkemesi’nin kararı da yok sayılmak suretiyle bir kez daha iptal kararları çöpe atılmak istenmektedir. Nitekim hızla yeni bir ÇED raporu hazırlanmış, 14 Şubat’ta İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplanmış 12.781 sayfalık ÇED raporu incelenmek suretiyle aynı gün uygun bulunmuştur. Bu yaşananlar kanuna karşı hiledir, suçtur, kabul edilmesi mümkün değildir. Anayasa ve yasalar yok sayılarak faaliyetine izin verilen termik santrali ile Aliağa’nın, Foça’nın Menemen’in, İzmir’in havası, toprağı, denizi kirletilmekte, küresel iklim krizinin derinleşmesine yol açılmaktadır. Aliağa Termik Santrali, Anayasa’ya aykırı önemli bir sağlık sorunudur, Anayasa Mahkemesi ve İdare Mahkemesi kararları gereği derhal faaliyetine son verilmelidir.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan nedenlerle, “İZMİR İli ALİAĞA ilçesindeki İZDEMİR ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş’nin İZDEMİR ENERJİ SANTRALİ-II projesinin İDK tarafından 14.02.2025 tarihinde son şekli verilen ÇED Raporuna itiraz ediyorum. İtirazımın kabulü ile söz konusu proje için ÇED olumsuz kararı verilmesini, Anayasa’nın 17. ve 56. maddeleri gereğince sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkının korunması için daha fazla zaman geçirilmeden İZDEMİR ENERJİ SANTRALİ’nin faaliyetine son verilmesini talep ediyorum. Saygılarımla.
