Geçtiğimiz yıl, Mayıs 2012 günlerinde öğrencilere dağıtılan süt bir anda Türkiye’nin gündemini işgal etmiş ve 12 kentte 1000’den fazla öğrenci hastanelik olmuştu. Milli Eğitim Bakanı, zehirlenme olmadığını iddia ederken Sağlık Bakanlığı da süt alerjisine dikkati çekmişti.Kimileri ,olay “psikolojik kaynaklıdır”,kimileri de “açken mide bulanabilir” diye komedyenlere taş çıkartacak açıklamalar yapmışlardı.Ancak Sivas Valisi,TV’lere yaptığı açıklamada , sütlerin bozuk çıktığını söylemişti.
2013 yılında da Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından süt dağıtımına devam edilecek, Bu amaçla 20 Aralık 2012 yılında ihale yapıldı. Projeye göre, Türkiye genelinde özel okullar dahil olmak üzere 30 bin 752 okulda toplam 6 milyon 172 bin dolayında öğrenci okul sütünden yararlanacak. Öğrencilere haftada 3 gün 200 ml süt verilecek.
Okul sütü projesi her yurttaşın severek desteklediği bir proje… Ancak projenin eleştirilmesi gereken birçok yönleri de var.
OKUL SÜTÜ PROJESİ, ÜRETİCİNİN PAZARLAMA FİYATINA YANSIDI MI?
İhale koşullarına göre 200 ml için süt fabrikalarına ortalama 50 kuruş para ödenecek. Buna göre, devletin 1 litre süte ödediği bedel 2.50 TL’ya geliyor. İşin önemli noktalarından biri burada başlıyor. Çiğ süt üreticisi, süt fabrikalarına en fazla 90 kuruştan sütünü pazarlayabiliyor. Hiç pazarlık gücü yok. Üstelik kimi fabrikalar, aldıkları süte karşılık kendi ürettikleri süt yemini de almaları için üreticilere dayatma yapıyorlar. Üstelik bu yıl ot ve saman başta olmak üzere süt yemindeki olağanüstü fiyat artışları ile çiğ süt üreticisi ne yapacağını bilemedi. Okul Sütü Projesi’nden çiğ süt üreticileri sanıldığı gibi çıkar sağlayamıyor.
Bu nedenle ”Okul Sütü Projesİ”nin,sütte izlenmesi gereken politikalar bağlamında üretimden tüketime değin bütünsel olarak ele alınması gerekiyor. Anılan yaklaşım doğrultusunda görüşlerimi ve önerilerimi birbirini izleyen iki yazıyla okurlarımla paylaşmak istiyorum. Bunlardan birincisi, “Süt’te Doğru Üretim, Pazarlama ve Örgütlenme Politikaları Ne Olmalı?”,ikincisi de” Süt’te Doğru Dağıtım Politikaları Ne Olmalı?” olacak.
SÜT’TE DOĞRU ÜRETİM, PAZARLAMA VE ÖRGÜTLENME POLİTİKALARI NE OLMALI?
Üretim Politikaları
Kısa Dönemde: Fiyat oluşumunda, müdahaleci kuruluşlar devreye sokulmalı. Desteklemeler en az Tarım Kanunu’nda belirtilen oran düzeyinde olmalı. Destekleme ve düzenlemelerde bir büyüklük sınırının getirilmeli, bu bağlamda istihdam ve verimlilik açısından küçük ve orta ölçekli köylü işletmeler öne çıkarılmalı. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin sorunları, kooperatif örgütlenmesi ile aşılmalı.
Uzun dönemde: Hayvancılık işletmelerinin uzmanlaşması, kooperatifleşme ile birlikte planlanmalı. Desteklemeler, türler temelinde yeniden gözden geçirilmeli. Koyun ve keçinin göreli payı, sütlerinin peynir ve yoğurt yapımındaki önemlerinden dolayı artırılmalı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde toprak reformu yapılmalı ve koyunculuk öne çıkarılmalı.
Pazarlama Ve Örgütlenme Politikaları
Kamu iktisadi kuruluşları yeniden kurulmalı.
Süt sektöründe çok sayıda bulunan örgütlerin (Birlikler, Kooperatifler, Dernekler, Ulusal Süt Konseyi, Sanayici Örgütleri vb) görev alanları yeniden tanımlanmalı, üretimden pazarlanmaya değin desteklemeler kooperatifler aracığıyla gerçekleştirilmeli.
Kooperatifler güçlendirilmeli. Bu amaçla; Girdilerden alınan KDV'ler ile mazottan alınan ÖTV sıfırlanmalı. Sanayi tesisleri kurmaları için ekonomik, sosyal ve yasal önlemler alınmalı. Sütünü tarımsal amaçlı kooperatifler kanalıyla pazarlayan ve işleyen üreticilere daha yüksek destekleme primi uygulanmalı.Soğuk zincire sahip, teknik eleman çalıştıran ve laboratuar hizmeti veren kooperatiflere maliyetlerini karşılamak amacıyla teknik destek verilmeli.Süt ve süt ürünleri, temel gıda maddesi kapsamına alınmalıdır.Bu bağlamda Kooperatif üyelerinin; yem, tohum, gübre, motorin ,ilaç ve aşı gibi temel girdilerinden KDV oranı sıfırlanmalı,kooperatiflerin pazarladığı ürünlerde KDV oranı %8’den %1’e düşürülmelidir.Anılan uygulama, tüketici fiyatlarına doğrudan yansıyacak ve tüketimi artıracağı gibi kooperatifleri kayıt dışılıktan doğan haksız rekabete karşı da koruyacaktır.Üretim ve tüketim kooperatifleri arasında eşgüdüm sağlanmalı .Köy koperatifleri yerine ilçe merkezli kooperatifleşmeye yönelmeli.
İç pazarı koruyacak ve dış ticarette ihracatı geliştirecek düzenlemeler yapılmalı.İşlenmiş Tarım Ürünleri’nin ithalatında iç üretim korunmalı.Dahili İşleme Rejimi’ne asla yönelmemeli.Damızlık ve damızlık dışı hayvan dışalımına karşı tavır alınmalı. Anaç dışsatımında önlemler alınmalı.Kaçak hayvan ile ürün çıkışı ve girişi mutlaka engellenmeli.
Yazdır
Önceki sayfa
Sayfa başına git
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri