Kestelli'den Tugay'a 'kırsal dönüşüm' çağrısı: Türkiye'ye öncülük et!

EGEDESONSÖZ - İzmir Ticaret Borsası nisan ayı olağan meclis toplantısı, İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu'nda yapıldı.

Toplantıda konuşan Kestelli, 31 Mart'taki mahalli idareler seçimlerinin tüm ülkeye hayırlı olmasını temenni etti.

Seçilen belediye başkanlarının yerelden kalkınmayı önceleyerek, tarım ve gıdaya daha fazla önem vermelerini ümit ettiklerini aktaran Kestelli, İzmir Ticaret Borsası olarak işbirliğine her zaman hazır olduklarını vurguladı.

Yüksek enflasyon sürecinden çıkışın tahminlerden daha uzun ve sancılı olacağını aktaran Kestelli, "Dünyanın gelişmiş ekonomileri bile pandemiden sonra yaşanan yüksek enflasyon ile mücadelede yeni yeni başarının kapısına gelebildiler. Bu zor süreçte ekonomi yönetiminden en büyük beklentimiz, üretim ve rekabet gücümüzü artıracak ama aynı zamanda toplumsal dengeyi sağlayacak, kimseyi geride bırakmayacak adımlar atması. Parasal önlemler dönemini geride bırakıp yapısal reformları hızla devreye almamız gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'de en önemli gündem maddelerinde birinin de kentsel dönüşüm olması gerektiğine işaret eden Kestelli, deprem riskinin bu kadar yüksek olduğu ülkede şehirlerin dirençli hale getirilmesinin elzem olduğunu kaydetti.

Kestelli " Deprem riskini bütün coğrafyamız yaşamasına rağmen, kimse kırsal dönüşümden bahsetmiyor. Adeta fay hatları sadece kent merkezlerinden geçiyor gibi bir durum söz konusu. Nüfus yoğunluğu ve ekonomik faaliyetlerin çok önemli bölümünün şehirlerimizde olduğu bir gerçek ama köylerimizin de dönüşüme ihtiyacı var. Kırsaldaki dönüşümü sadece konutların depreme dirençli hale getirilmesi olarak da görmemeliyiz. Altyapının düzeltilmesi, ulaşım imkanlarının ve sosyal imkanların artırılmasıyla birlikte bütüncül bir kırsal dönüşümü planlamalıyız. Üstelik, kentsel dönüşümü zorlaştıran rant sorunlarının ve hukuki zorlukların hemen hiçbirisinin kırsal dönüşümde yaşanmayacak olması da vurgu yapmak istediğim önemli bir konu. Dolayısıyla hemen başlamak ve hızlı bir şekilde ilerlemek mümkün olacaktır. Kırsalda yapılacak bir dönüşümün sadece depremdeki hasar riskini azaltmaya değil, kent merkezlerine göçün azaltılarak şehirleşme baskısının neden olduğu sorunların bir nebze de olsa giderilmesi ile orta/uzun dönemde ekonomik, sosyal ve kültürel birçok alana katkı sağlayacağını da göz önüne almalıyız. Bu dönüşümün tarımsal faaliyetlerin geliştirilmesine de dolaylı olarak olumlu yansıyacağını söyleyebiliriz. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Cemil Tugay’dan ricamız, çok fazla gündeme gelmeyen bu konuyu kentimizin gündemine alarak ülkemize de öncülük etmesidir." dedi. 

Kestelli şunları söyledi: 

Sizlerin de bildiği gibi ülkemizde stoklanabilir tarımsal ürünler için lisanslı depoculuk sistemi özellikle son 10 yılda önemli bir gelişme gösterdi.

Kuruluş izni almış lisanslı depoların kapasitesi 19 milyon tona, bunların içerisinden faaliyet izni almış depoların kapasitesi 10 milyon tona ulaşmış durumda.

Ayrıca yedi milyon ton için de kuruluş izni başvurusu yapmış lisanslı depo bulunuyor.

Özetle, bugün geldiğimiz noktada ülkemizde yüzde 40’ı faaliyete geçmiş toplam 26 milyon tonluk lisanslı depo yatırımı olduğunu söyleyebiliriz.

Lisanslı depolara teslim edilen ürünler için oluşturulan Elektronik Ürün Senetlerinin ticareti ise 2019 yılından bu yana Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nda gerçekleştiriliyor.

Mevcut sistemde ürünü teslim eden üreticiler ve alıcılar, TÜRİB’e, aralarında Borsamızın da yer aldığı acente olarak görev yapan Ticaret Borsaları tarafından kaydediliyor.

Alım satım emirleri ise mudiler tarafından doğrudan TÜRİB’e gönderiliyordu.

ELÜS sisteminde aracı kurumların bulunmaması işlem derinliğinin ve rekabetçiliğin artmasına engel teşkil ettiğini söyleyebiliriz.

Bu yıldan itibaren finans piyasalarında olduğu gibi ELÜS işlemlerine aracılık edecek aracı kurumlar da sisteme dahil edilecek.

Kısaca ÜPAK olarak adlandırılan Ürün Piyasası Aracı Kurumları mevcut durumda sermayesinin en az yüzde 50’si Ticaret Borsalarına ait olmak üzere kurulabilecek.

ELÜS işlemleri ile ilgili yeni dönem için bazı temel ve ortak hizmetleri yerine getirecek Borsamızın da ortakları arasında yer aldığı Merkezi Ürün Piyasası Aracı Kurumu Ankara’da kurulmuştu.

Şimdi de ulusal olarak hizmet verecek olmalarına rağmen bölgesel ÜPAK olarak adlandırılan aracı kurumlar Ticaret Borsalarımız ortaklığında kuruluyor.

Kurulan ve kuruluş çalışmaları devam eden olmak üzere altı ÜPAK şirketi bulunuyor.

Bu kapsamda, 22 ortağı arasında Borsamızın da yer aldığı ElüsMarket Ürün Piyasası Aracı Kurumu A.Ş.’yi dün itibariyle İzmir merkezli olarak kurmuş bulunuyoruz.

Diğer ÜPAK’lardan farklı olarak ElüsMarket şirketimizde, 21 Ticaret Borsası ile birlikte İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de sermaye ortağı olarak yer alıyor.

Şirketimizin kurumsal yapılanmasını çok kısa bir sürede tamamlayarak aracılık faaliyetlerine başlayacağız.

ELÜS işlemlerindeki yeni dönemle birlikte ürünlerin doğrudan alıcı ve satıcılarının yanı sıra;

• Tarım ürünleri ticareti ile uğraşan, hemen hepsi Borsalarımızın üyeleri olan tüccarlarımız,
• Finans piyasalarında alternatif yatırım aracı arayışında olan bireysel yatırımcıları,
• Tarımsal ürünlerinden oluşan yatırım fonlarını oluşturabilecek finans sektörü temsilcileri de ELÜS piyasalarında çok daha kolay yer alabilecekler.

Hem Borsamız üyelerine hem de potansiyel yatırımcılara yeni alım satım süreçleri konusunda eğitim ve bilgilendirme çalışmalarımızı önümüzdeki günlerde hızlandırıyor olacağız. 

İzmir Ticaret Borsası olarak mevzuatların hazırlanması, sistemlerin kurgulanması ve depo yatırımları olmak üzere her aşamasında aktif olarak yer aldığımız lisanslı depoculuk ve ürün borsacılığı sistemindeki yeni dönemin ve ElüsMarket şirketimizin tarım sektörümüze ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Değerli Üyeler,

Küresel iklim değişikliğinin tarım sektörüne etkilerini mümkün olan her ortamda dile getirmeye çalışıyoruz.

İklim değişikliği tarımsal üretimi sadece ürün deseni, rekolte ve verimlilik olarak değil, aynı zamanda ürün kalitesi açısından da etkiliyor.

Farklı ürünlerde buna hepimiz şahit oluyoruz.

Bu etkilerin ölçülmesi alınabilecek önlemler açısından büyük önem taşıyor.

Bu amaçla; bizde, iklim ve pamuk lif kalite parametreleri arasındaki ilişkiyi ölçmek amacıyla Borsamız desteğinde İZLADAŞ şirketimiz ve Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Borsamız iş birliğinde bir proje başlamıştık.

Geçtiğimiz aylarda tamamlanan “İklim Değişkenliği ve Bölgesel Farklılıkların Pamuk Lifi Kalitesi Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi: Türkiye'nin Başlıca Pamuk Üretim Bölgelerinin Karşılaştırmalı Analizi” isimli projemizde önemli tespitlerimiz olduğunu söyleyebilirim.

Proje sonuçlarına göre; sıcaklık ve nem gibi çevresel faktörlerin elyaf kalitesi özelliklerinde önemli farklılıklara neden olduğu görülmüştür.

Çalışma sonuçları 20-22 Mart 2024 tarihinde Almanya'da gerçekleştirilen 37. Bremen Uluslararası Pamuk Konferansında online olarak sunulmuştur.

Başarılı şekilde tamamlanan projemizde görev alan Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Özgür Tatar, Dr. Deniz İştipliler ve Dr. Uğur Çakaloğlulları’na, İZLADAŞ Genel Müdürümüz Dr. Müge Ekizoğlu’na ve İZLADAŞ teknik ekibimize teşekkür ediyorum.

Değerli üyeler,

Yarın 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü.

Ülkemizin büyümesi ve kalkınmasına alın teri ve emeği ile katkı koyan tüm emekçilerimizin bayramını kutluyorum.

Tüm toplum kesimlerimiz gibi emekçilerimizin de refah içerisinde yaşayacağı bir ekonomik gelişmeyi ülkemizin en kısa sürede ulaşmasını temenni ediyorum. 

Önümüzdeki günlerde ülke olarak 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı’nı da büyük coşku ile kutlayacağız.

Gençlerimize olan inancımız tam, onların daha iyi koşullarda eğitim alması, fırsat eşitliğine sahip olmaları ve demokratik koşullarda yetişmeleri bizler için çok önemli.

Genç nüfusumuz bizim en kıymetli hazinelerimizden birisi.

Bu nedenle her ne yaparsak yapalım, hangi alanda faaliyet gösteriyorsak gösterelim aklımızın bir köşesinde hep gençlere emanet edecek bir iz bırakma çabamızdan lütfen vazgeçmeyelim.

Bu vesile ile 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramını en iyi dileklerimle kutluyor, sizleri saygılarımla selamlıyorum.