Yıldırım: Japonlar abartmış ama fark ödenir

Dönemin Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Binali Yıldırım, Ocak 2013’te Marmaray projesini üstlenen konsorsiyumun ortakları Japon Taisei, Gama ve Nurol’un temsilcilerini topladı, bitiş tarihi için kararlılığını ortaya koydu:
- 29 Ekim 2013’te hizmete açılacak.Başta Japon Taisesi olmak üzere konsorsiyum ortakları sözleşmedeki bazı maddeleri anımsatıp, itiraz edecek oldu: - Karşımıza işi yavaşlatan engeller çıktı. Bu durumda sözleşmeye göre 2016 yılına kadar zamanımız var. Yıldırım ısrar etti: - Marmaray, söylediğimiz tarihte bitecek. Taisei yetkilisi “ek maliyet” koşulunu ortaya koydu:
- Marmaray’ın 29 Ekim 2013’te bitmesi, maliyeti yükseltir. O zaman bu maliyeti telafi etmelisiniz. Aksi halde yapamayız.

YILDIRIM RESTİ ÇEKTİ
- Marmaray’ı ya dediğimiz tarihte bitirin, ya da hemen ceketinizi alıp gidin. Biz kendimiz projeyi tamamlarız.
Konsorsiyum yetkilileri birkaç gün süre istedi, sonra kararını bildirdi:
- Tamam, proje dediğiniz tarihte hizmete girecek. Ancak, siz de ek maliyeti karşılama konusunda bize yardımcı olun.
Yıldırım hakediş hesaplama yöntemini anımsattı:
- İşin her aşamasında hakediş hesaplanırken karşılıklı kalem kalem kontrol yapıyoruz. İş bittiğinde oturur hesap yaparız. Ortaya çıkan bir fark varsa gereğini yaparız.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Slovenya, Slovakya, Romanya gezisinin son durağı Bükreş’te konakladığımız otele girerken, Binali Yıldırım’a Şükrü Küçükşahin’in yazısıyla gündeme gelen ek maliyet konusunu sordum:
- Japon Taisei, Marmaray’da 200 milyon dolarlık erken bitirme faturasının ödenmesini talep eden bir mektubu Cumhurbaşkanı Erddoğan’a da göndermiş. O para ödenecek mi?
Yıldırım, Ocak 2013’te gerçekleşen görüşmesi aktarıp, ekledi:
- Elbette bir maliyet artışı söz konusu. Ancak, Taisei işi biraz abartmış.

- Ne kadar fark söz konusu?
- Hesaplara bakmadan rakam söyleyemem.
Bakanlık görevinden ayrıldığı güne döndü:
- Görevi benden sonraki Bakan arkadaşa bırakırken, Marmaray’da bir ek maliyet konusunun gündeme geleceğini bildirmiştim.
Proje yürürken Japon Taisei’nin arada “tahkim”e gittiğini anımsadı:

- İşin çeşitli aşamalarında hakediş hesaplaması yapılırken Taisei’nin kabul etmediği rakamlar oldu. Biz, “Rakam bu kadar” dediğimiz anlarda Taisei hakkını “tahkim”de aradı.
Şimdiki aşamada “tahkim”e gidilemeyeceğini belirtti:
- Belli ki Bakanlık ve konsorsiyum arasında bir iletişim kopukluğu olmuş. Bakanlık henüz Taisei’ye, “Ek maliyeti ödemiyoruz” demiş değil. O nedenle henüz “tahkim” gündeme gelemez.

- Çözüm mümkün mü?
- Çözülmeyecek birşey yok. Oturulur hesap yapılır, ortaya çıkan fark ödenir. Taisei belirlenen farkı kabul etmezse o zaman “tahkim” kapısı açılır.
Japon Taisei 200 milyon dolar fark istiyor, dönemin Bakanı Yıldırım rakamı “abartılı” buluyor.
Bu durumda “tahkim”in gündeme gelebileceği anlaşılıyor...

ZEYBEKCİ DE ETKİLENMİŞ
CUMHURBAŞKANI Tayyip Erdoğan’ın Bükreş’te konakladığı otelde Romanya Türk İşadamları Derneği yönetim kurulu üyeleri Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ile sohbet ederken Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yönetim Kurulu Üyesi Berna İlter, o gün yaşanan elektrik krizi konusunu açtı:
- Sayın Bakanım Kayseri’deki BRN Yatak tesisimiz elektrik kesintisiyle tümüyle durdu. İşçilere izin verdik.
Zeybekci kendi şirketinden örnek verdi:
- Bizim işleri eşim yönetiyor. Elektrik kesintisi üzerine beni aradı. Kesintiden herkes gibi bizim şirket de etkilendi.

KESİNTİNİN İHRACATA ETKİSİ 300 MİLYON DOLAR
TÜRKİYE İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi’ye elektrik kesintisinin ekonomiye verdiği zarar tahminini sordum:
- Hafta içi bir günlük ihracatımız 300 milyon dolar oluyor. Cuma günleri rakam 700-750 milyon dolar oluyor. Yani, elektrik kesintisi ihracatta 300 milyon dolarlık duraklamaya yol açtı.
Tam o sırada savcı Mehmet Selim Kiraz’ın vefat haberi Zeybekci’ye ulaştı:
- Başımız sağolsun...