Fatih YAPAR/EGEDESONSÖZ - İzmir’de büyük tartışmalara neden olan İl Özel İdaresi’ne ait taşınır ve taşınmaz mallar ile ilgili süreçte yeni kararlar gelmeye devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Valilik Yatırım İzleme Komisyonu’nun taşınmazları hazineye, taşınır araç gereçleri ilçe belediyelerine devreden kararını yargıya taşımıştı. Taşınmazların bir bölümü ile ilgili davayı kazanan Büyükşehir, araç-gereçler ve iş makineleri için yürüttüğü süreçte de önemli bir yol kat etti.
İzmir Valisi Mustafa Toprak ve Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nu geçmişte karşı karşıya getiren mal paylaşım konusunda flaş bir gelişme yaşandı. Valilik, bir yıl önce ilçe belediyelere devrettiği araç-gereçler ve iş makinelerini geri istedi.
GEREKÇELERİ SIRALADI
Büyükşehir, İzmir Valiliği Devir-Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu kararına itiraz ederken 2. İdare Mahkemesi’nde görülen davada hukuksal varlığı sona eren il özel idareler, belediyeler ve köylerin ortadan kalkmasına bağlantılı olarak bu idarelerin sorumluluk alanı ve yetkilerinin kendisine geçtiğini ifade etti. Davada, yerel yönetimlerin görev ve yetkilerinin Anayasa’nın 127. Maddesine uygun olduğu dile getirilirken davaya gerekçeler sıralandı.
Büyükşehir hukukçuları, mal paylaşım komisyonunda ilçe belediye başkanlarının yer almadığını, toplantıya katılacakların toplantının gündemi ve zamanı konusunda önceden bilgilendirilmediğini, taşınır ve taşınmaz malların hangi gerekçelere göre komisyon tarafından dağıtıldığının gerekçeleri ile ortaya konulmadığını, kanunda yer alan ‘ilgilisine göre’ kavramının nasıl uygulandığının kararlarda açıklanmadığını, Büyükşehir Belediyesi’nin il özel idaresinden kalan araç gereçlere ihtiyacı olduğunu fakat hiçbir şey verilmediğini belirtti.
Mahkemede yine, araç gereçlerin Karayolları, DSİ gibi kurumlara devredildiği savunması yapılırken malların 30 ilçede 1 milyon 143 bin hektar alanda hizmet eden Büyükşehir’e verilmesi talep edildi. Büyükşehir ayrıca, 168 adet iş makinesinden 96’sının doğrudan ilçe belediyelere verildiği, yeni araç gereç alımlarının kendisini mali açıdan külfete sokacağını belirterek, komisyonda bu karara kimsenin itiraz etmemesini eleştirdi.
TAKDİR YETKİSİ KULLANILDI
Mahkemede kararı veren valilik makamı adına savunma yapan İl Hukuk Müdürlüğü ise hizmet sınırları genişleyen kurumun sadece Büyükşehir Belediyesi olmadığını dile getirdi. Köy tüzel kişilikleri ve beldelerin kapatılmasından sonra ilçe belediyelerinin de sınırlarının genişlediğini belirten valilik, ilçe belediyelerinin büyükşehire göre hemen hemen hiç makinesinin olmadığı için bu kararı verdiklerini söyledi.
İlçe belediyelerinin Büyükşehir’den daha fazla araç-gerece ihtiyacı olduğunun altı çizilirken İl Özel İdaresi’nin sahip olduğu 288 araçtan 168’inin ilçe belediyelerine devredildiği, iddiaların aksine Karayolları’na sadece 13 araç verildiği, bu araçların önemli bir kısmının hurdaya ayrılmış nitelikte olduğu, valilik ve kaymakamlıklara verilenlerin ise fiilen makam ve hizmet aracı olarak kullanıldığı, yasa gereği görev ve sorumluğun belediyeler değil valilik yatırım izleme komisyonunda olduğu ve komisyonun da ‘takdir yetkisini’ kullandığı vurgulandı.
Valilik, komisyonun toplanma süresi, zamanı, bilgilendirme ve çalışma şekli ile ilgili itirazların kabul edilmesinin mümkün olmadığını ifade etti.
HUKUKA UYGUN DEĞİL
Davada, Valilik ve Büyükşehir Belediyesi’nin itirazlarını inceleyen 2. İdare Mahkemesi heyeti alınan kararın Anayasa’nın 123 ve 127 maddesinde ‘mahalli idareler ve yönetim’ konularına uygun olmadığını belirtti. Mahkeme, kararında Bütünşehir Yasası’nın ilgili maddesinde dağıtım ve paylaştırmanın nasıl yapılacağının anlatıldığını vurguladı. Mahkeme, yasa ile yetki ve sorumluluğun Büyükşehir Belediyesi’ne geçmesine rağmen taşınmaz malların belediyeye devredilmediğini belirtti. Buna göre yapılan işlemin hukuka uygun olmadığına karar verdi. Karar, Mahkeme Başkanı Dursun Özdemir ve Üyeler Özlem Erol ve Mehmet Ali Aşıkoğlu’nun imzaları ile alındı.
BELEDİYELERE YAZI
Bunun üzerine mahkemenin iptal kararını tebliğ alan İzmir Valiliği, daha önce araç gereçleri verdiği ilçe belediyelerine resmi yazı yazdı. Vali Yardımcısı Nihat Kaynar imzalı gönderilen yazıda işlemin iptal edildiği vurgulanırken gerekçeli karar da ekine konuldu. Valilik, uzun süredir kendi çalışmalarında araçları kullanan belediyelerden araçları geri istedi.
KİM NE ALMIŞTI?
AK PARTİLİ BELEDİYELER
Ödemiş Belediyesi: 1 adet dozer, 1 adet Ekskavator, 2 adet greyder, 1 adet asfalt distribütörü, 1 adet silindir, 1 adet yükleyici, 1 adet forklift, 1 adet kırıcı, 1 adet beko loder, 1 adet asfalt yama kamyonu, 1 adet çekici, 1 adet arazöz, 1 adet levha çakma kamyonu, 4 adet kamyon, 1 adet vinç, 1 adet kar mücadele aracı, 1 adet akaryakıt tankeri, 1 adet römork, 1 adet treyler lowbed, 1 adet silindir
Menderes Belediyesi: 1 adet Dozer, 1 adet Ekskavator, 1 adet Greyder, 2 adet silindir, 1 adet Hidrolik, 1 adet Hidrolik Transpalet, 1 adet beko loder, 2 adet kamyon, 1 adet damber, 1 adet mıcır serici kamyon
Torbalı Belediyesi: 1 adet dozer, 1 adet ekskavatör, 1 adet lastikli kepçe, 1 adet greyder, 1 adet forklift, 1 adet mıcır serici ve aralarında damperli kamyon, asfalt yama, asfalt yağlama, akaryakıt tankeri ile yol çizgi kamyonlarının bulunduğu 7 adet kamyon
Kemalpaşa Belediyesi: (Köylerden gelen) 1 adet kamyonet, 1 adet traktör, 1 adet taksi, 1 adet otobüs, 1 adet minibüs, 1 adet süpürge makinesi.
Kemalpaşa Belediyesi (İlçe özel idareden geçenler): 1 adet ekskavatör, 1 adet silindir, 1 adet yükleyici, 1 adet beko lader, 1 adet asfalt tamir ve bakım aracı, 1 adet damperli kamyon, 1 adet greyder.
Kiraz Belediyesi: 2 adet kamyon, 1 adet silindir, 1 adet ekskavatör, 1 adet greyder
Kınık Belediyesi: 1 adet kepçe, 1 adet dozer, 3 adet kamyon, 1 adet asfalt yama makinesi
Selçuk Belediyesi: 1 adet dozer, 1 adet greyder, 1 adet vibrasyonlu silindir, 1 adet forklift, 1 adet damperli kamyon, 1 adet kamyon, 1 adet beko loder
CHP’Lİ BELEDİYELER
Dikili Belediyesi: 1 adet çöp toplama aracı, 1 adet kamyon, 1 adet greyder
Beydağ Belediyesi: 2 adet kamyon, 1 adet greyder, 1 adet dozer, 1 adet
Bayındır Belediyesi: 3 adet kamyon, 1 adet ekskavatör, 1 adet greyder
Urla Belediyesi: 1 adet 1986 model greyder, 3 adet köy tüzel kişiliğine ait çöp kamyonu
Bergama Belediyesi: 5 adet kamyon, 1 adet kazıcı, 1 adet asfalt distribütörü, 1 adet silindir, 3 adet greyder, 2 adet kepçe olmak üzere farklı amaçlarla kullanılan toplam 14 araç.
Karaburun Belediyesi: 1 adet dozer, 2 adet köy traktörü ve 1 adet kamyon
Çeşme Belediyesi: 0 (Alaçatı Belediyesi’nden kalan iki adet makam aracı geri alındı. Birisi Valilik Yatırım İzleme Komisyonu’na, diğeri ise Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne tahsis edildi)
Bornova Belediyesi: 1 adet 1987 model minibüs
Tire Belediyesi: 2 adet kamyon, 1 adet sulama aracı, 2 adet vidanjör
Menemen Belediyesi: 1 adet 1986 model kepçe
Karşıyaka Belediyesi: 0
Konak Belediyesi: 0
Buca Belediyesi: 0
Çiğli Belediyesi: 0
Bayraklı Belediyesi: 0
Gaziemir Belediyesi: 0
Balçova Belediyesi: 0
Güzelbahçe Belediyesi: 0
Narlıdere Belediyesi: 0
Foça Belediyesi: 0
Seferihisar Belediyesi: 0
MHP’Lİ BELEDİYELER
Aliağa Belediyesi: 2 adet kamyon, 1 adet kepçe, 1 adet vidanjör