Soyer’den iktidara Harmandalı çağrısı: Elini taşın altına sokmalı!

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer İzmir'in gündemindeki sorularla ilgili basın toplantısı düzenledi.

Kentte iktidar partisinin kendisine yönelttiği sorulara yanıt veren ve mezarlık, çöp  ve belediye bütçesi hakkında değerlendirmelerde bulunan Soyer, dikkat çekici çıkışlarda bulundu.

SAPASAĞLAM AYAKTAYIZ
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesinin sağlam olduğunu ve engellemelere rağmen çalışacaklarını belirten Soyer, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesi ne durumda? İki buçuk ay öncesinde tüm Türkiye’nin pembe rüyalar görmesini sağlayan pembe tablolar vardı. Bir anda onlar kabusa döndü ve yüzde 80'in üstünde akaryakıt zammı ile yüzleştik. ‘Ne olacak CHP'nin hali’ diyen kimse ‘ne olacak vatandaşın hali’ diye dönüşmüyor. Bu garip bir tablo. Sonuçta çok ciddi ekonomik kriz ile yüz yüze bu millet. Bütün Türkiye ağır tablo ile karşı karşıya. Bu daha da tırmanarak devam edecek. Tablo buyken çok ağır koşullar altında hizmet üretmeye gayret ederken İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2019'da göreve geldiğimde 650 milyon Euro civarında borç stokumuz vardı. 4,5 senenin sonunda geldiğimiz noktada 550 milyon Euro’ya borcumuzu indirdik. Ancak 4 misli borcumuz artmış gözüküyor. Döviz kurunu biz belirlemiyoruz. Yaptığımız iş borcumuza sadık kalıyoruz demek. Biz geri ödüyoruz ancak borcumuz büyüyor. Niye dışarıdan borçlanıyoruz? Çünkü hazineden aldığımız pay ile İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesi oluşuyor ve tüm yatırımlarımızı bunla yapıyoruz. Fakat hükümetimiz raylı sistem yatırımları olsun, arıtma tesisi yatırımları olsun bunların hiçbirine girmiyor. Halkapınar-Otogar metrosu 7-8 sene önce yatırım planına alındı. Ancak bu sürece iz bedel ile geçiliyor. İzmir’de hükümetin tek bir metre metro tüneli yok. Ne yapacak İzmirli? Bu araçtan mahrum mu kalacak? Borcu bulup biz yapıyoruz. Buca Metrosu sadece İzmir tarihinin değil, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde yapılan en önemli yatırımlarından biri. Tüm bu ekonomik kriz içinde biz Buca Metrosu parası ne olacak telaşı için değiliz. Narlıdere Metrosu’nda durum böyle değil. Metronun yüzde 95'ini tamamlamış durumdayız. Neredeyse bitti. İstasyonların seramikleri ile uğraşılıyor ve son kalan 30 milyon Euro’luk dilimi var. Mart ayında geldi. Ancak para aktarımını yapmıyorlar. Kefalet istemiyoruz. Bankanın yatırım programında olan projeyi tamamlamamız için banka bize göndermiş hükümetin bize aktarması lazım ancak aktarmıyor. Talep ediyoruz cevap yok. Geçtiğimiz oturumda rica etmiştik AK Partili arkadaşlarımızdan. Bugün itibari ile dönüş yok. Asla şikayet etmek değil derdim. Biz bu hikayeyi sürdürmeye devam edeceğiz. Biz bu işi yapmaya devam edeceğiz. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin borcuna sadık, bütün yangın ortamında, döviz kurunun yükseldiği, yüksek enflasyonda dimdik ayakta olan kurumdur. Bütün bu yatırımlarına hiç tereddütsüz devamını getirecekti. Kimsenin kuşkusu olmasın. Bütün engelleme çabalarına rağmen sapasağlam ayaktayız” dedi.

NEREDE BERTARAF EDECEĞİZ?
İzmir’de tartışmalara neden olan Harmandalı Çöp Bertaraf Tesisi hakkındaki eleştirilere yanıt veren Başkan Soyer, “Harmandalı konusu çok enteresan bir mesele. 2018 yılından önce İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2018 yılı öncesi 5 noktada çöp bertaraf tesisi kurulması ile ilgili mutabakata varıyorlar. Çünkü Harmandalı'nda o güne kadar var olan ve vahşi depolamaya sadece 9 ilçenin çöpü götürülüyor sonra İzmir 30 ilçeye çıkıyor ve bu tüm ilçelerin atığının İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından bertaraf edilmesi gerekiyor. Torbalı'daki tesis MTA tarafından reddedilmiş, 2019'da zamanın Orman Bakanı tarafından reddedilmiş. 2018'de 5 noktada tesis kurulma mutabakatına varılması sonrası ne olmuş? Çiğli'de bir meterilasyon denilen yöntem ile çok sağlıklı atık bertaraf  sistemi başlatılmış. Elektrikten İzmir Büyükşehir Belediyesi ciddi gelir elde ediyor. 90 bin hanenin elektriğini üretecek bir modernize edilmiş tesis ile karşı karşıyayız. Ancak bölgede heyelan yaşanmış. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak belki de konunun en iyilerinden olan bir alanla heyelanın incelenmesine karar veriyoruz. Bu heyelan tesis ile ilgili bir durum değil. Çok daha eski jeolojik dönemlere giden bir durum ile ilgili. Biz Harmandalı’nı terk etme kararı verdik. Biz 2024'ün sonunda burayı kapatıp 2025'te orada çöp depolamayı sonlandırmayı planlıyoruz. İzmir'in nüfusu 4,5 milyona çıktı ve en az 4 noktada atık bertaraf tesisine ihtiyaç var. Bergama ve Ödemiş'teki çalışıyor. İzmir'in toplam çöpü 4 bin 200 ton civarında. Bu iki tesis 2 bin 400 ton çöpün bertaraf ediyor. Ancak Harmandalı’nı kapatacaksak Urla ve Menderes'te tesislere ihtiyaç var. Urla'da öngörülen alan İTÜ tarafından reddediliyor. Urla'da durduruluyoruz. Menderes'te uzun soluklu yolculuk vardı. İl Tarım Müdürlüğü'nün olumsuz görüşü nedeniyle orada çalışmaya başlayamıyoruz. ÇED'in 3 yıllık süreci var ve önümüzdeki ay dolacak. Valilikten talepte bulunduk İl Tarım Müdürlüğü’nün önceki görüşüne dönmesi lazım ki biz Menderes'te imalata başlayabilelim. Harmandalı'yı zaten kapamaya kararlıyız. Menderes'te Urla'da izin vermiyorsunuz, Bergama'da kapasite artışına izin vermiyorsunuz... Biz ne yapacağız? Nereye göreceğiz bertaraf edeceğiz? Kimin bahçesinde? 2007'den beri talep ettiğiniz tüm yerler ile ilgili olumsuz görüş verilmiş. Bir yer bulup ÇED sürecini tamamlamanız 3 yıl. Manisa sınırında 2 yer daha buldu arkadaşlarımız. Bunlarla ilgili çalışmaları başlattık. Biz izinler verilmediği için 90 TIR’la 18 bin kilometre ile yıllık 500 milyon TL bedel vererek çöpleri taşıyoruz. Bu hepimizin parası değil mi? Bu kamu zararı değil mi? Bugün değilse bir gün kamu zararını yaratanlarla ilgili hesap sormak lazım. Bunu bize çok mu görüyorsunuz. Biz 90 değil 100 TIR'la taşımaya devam ederiz ancak buna hakkınız yok. İzmir’e, kentlinin parasına yazık” diye konuştu.

NİYE İZMİR’İ CEZALANDIRIYORSUNUZ?
Mezarlık alanı ile ilgili ise mahkeme kararı olmasına rağmen alan tahsisinin yapılmadığını belirten Soyer, “Rica ve minnetle mezarlık yeri göstermiyor. Yok çünkü. Her yıl 200 bin metrekarelik mezarlık alanına ihtiyacı var İzmir'in. Biz 7,7 milyon metrekarelik mezarlıkları ile ilgili talepte bulunmuşuz. Bununla ilgili Orman Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’ndan taleplerimiz var. Hatta mahkeme kararları almışız 260 bin metrekarelik alanla ilgili ancak mahkeme kararı olmasına rağmen tahsis edilmeyen yerler var. Bunları niye tahsis etmiyorsunuz? Bu rant kapısı değil. Niye yıllarca bunları bize tahsis etmiyorsunuz? Bu nasıl bir ruh halidir. Beni cezalandırmak için niye İzmir'i cezalandırıyorsunuz? Mezarlık yeri neden verilmez?” dedi.

ÇÖZÜM DİYE ÖNERİLEN ŞEYLERİN…
Harmandalı için önerilen Yamanlar bölgesi hakkında konuşan Soyer, “Yamanlar 144 hektar bir alan. 72 parsel özel mülk. 5 yıl 2014’den 2019’a kadar sürmüş 5 yıl mali çevre kuruluna yapılan davayı kaybetmişiz. Oradaki kamulaştırma çalışmalarına ve parsel maliklerine ve mülklerine satın alma yoluna girmiş olsaydık belki 10 sene daha uğraşıyor olurduk. Çözüm önerdik diyenlerin önerdiği şeyleri çözüm olmadığı bilinmeli” diye konuştu.

EKONOMİK KRİZ HERKESİN MUTFAĞINDA YANGINA YOL AÇTI
 2019’da planlanan  yatırımların hızının geriye düştüğünü belirten Soyer, “Pandemi çok ciddi ket vurdu. Deprem çok ciddi ket vurdu… Ondan sonra 6 Şubat'taki deprem çok ciddi ket vurdu. Biz 4 şehirde 2 bine yakın personelimiz ile hala orada olan ekiplerimiz var konteyner kent kurduk ve ciddi bir emek veriyoruz. Bütün bunlar bir yandan yaşadığımı ekonomik kriz… Biz borumuzu ödüyor olmamıza rağmen borcumuz büyüyor. Buda bizim yatırım kabiliyetimiz ağırlaşıyor. Birçok nedeni var... 2019’da öngördüğümüz hizmet hızı sürekli geriye basıyor. Bu ekonomik kriz herkesin mutfağında yangına sebep oldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin mutfağında da yangın var. Bunlar da öngördüğümüz bütün projeleri hayata geçiremiyoruz” dedi.

KURULUŞ OYLARININ ALTINA İNDİLER
 AK Parti'nin İzmir'deki muhalefetini nasıl bulduğunun sorulmasına da yanıt veren Soyer, “Ne olacak bu CHP’nin hali diyenler kalkıp AK Parti'nin haline geçseniz. Kuruluştaki oyunun altına indi… Kimse AK Parti'nin ne olduğunu konuşmuyor. Bence basınımız bu konuda biraz kafa yormalı. Niye oy kaybettiler. Niye AK Parti… Bu bence merak edilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

YALAN!
AK Partili isimlerin ‘Tunç Soyer Harmandalı’na hiç gitmedi’ eleştirilerine yanıt veren Soyer, “Sadece yalan deyip geçeyim. Ne demek gitmemek.  Ayrıca biz oradaki vatandaşlarımız ile ilgili çok ciddi bir destek çalışması yaptık. Tek tek mağduriyet yaşayanların beyaz eşya mağduriyetinden, çeyizinin iadesine kadar ciddi kaynak ayırdık. Hane hane toplantılar yaptık. Bu kadar heyelanın olduğu yere niçin afete maruz bölge ilan etmiyorsunuz?” diye konuştu.

DEVLET ELİNİ TAŞIN ALTINA SOKMALI
Harmandalı'ndaki toprak kayması ile ilgili nasıl tedbir alınacağı yönündeki soru için hükümeti işaret eden Soyer, "Soruyu lütfen hükümet yetkililerine sorun. Oradaki 600 mal sahibi ile bizim muhatap olmamız, kaymanın tedbirini alınması… Niye İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluğu olsun. Bu aynı zamanda devletin kamu gücü ile çözülmesi gereken mesele. Sorunu biliyor tedbir alıyoruz. Ancak bunlar yetmez. Devletin elini taşın altına sokması lazım. Nasıl deprem olduğunda afete maruz bölgedir diye ilan ediyor, burası da artık ayan beyan ortada. Büyük sorun var heyelan bölgesi. Niçin devletin elini buraya sokmuyorsunuz? Biz üstümüze düşeni yapmaya devam edeceğiz. Görevden kaçıyor değiliz ancak tek başına altından kalkacağımız bir şey değil" dedi.