Karma aşı krizinde yeni perde: Dikkat sahte çıkabilir!

Ceren Korkmaz’ın haberine göre, Geçtiğimiz haftalarda hayvanlar için karma aşılarda yaşanan tedarik sıkıntısından sonra sahte karma aşı krizi gündeme gelmişti. El altından, soğuk zincire uygun olmayan yöntemlerle taşındığı, bazı hayvan polikliniklerine ulaştırıldığı ve veterinerler tarafından uygulaması yapıldığı iddiası vatandaşlarda endişeye yol açmıştı.

Buna istinaden yakın zamanda İnterhas firmasının Biofel FCH isimli aşısının İngiliz metne sahip etiketlerle, 215821A seri numarası ve 06.01.2021 – 05.01.2023 tarihi ile el altından kliniklere satıldığı fakat bu aşının üretici firma tarafından üretilmeyip ürünlerin sahte olduğu ortaya çıktı. İnterhas firması, halen aşının satışının gerçekleştirildiğini Türk Veteriner Hekimler Birliği’ne bildirerek kamuoyunun da bilgisine sundu.

Bu konu, geçtiğimiz günlerde hayvanseverler tarafından sosyal medyada gündeme getirildi. Bunun üzerine Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinden vatandaşların bu seri numaralı ve tarihli sahte karma aşıyı bilinçsizce hayvanlarına yaptırdıkları ortaya çıktı. Vatandaşlar, bazı veteriner hekimlerin bu sahte aşının etiketini uygulama yapılan hayvanın sağlık karnesine yapıştırmak istemediğini söylemesi, bilinçli olarak yapılıp yapılmadığı sorusunu da akıllara getirdi.

Yaşanılan bu sahte karma aşı polemiği üzerine İzmir Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Selim Özkan, açıklamalarda bulundu. Karma aşı tedarik sorununda yavaş yavaş çözüme ulaştıklarını ve aşıların birçok kliniğe ulaşmış durumda olduğunu belirtirken sahte karma aşıların da gündemlerinde olduğunu aktardı. Özkan, veteriner hekimlerini ve vatandaşları buna karşın dikkatli olmaları konusunda uyardı.

İZMİR’DE YOK DEMEK YANLIŞ OLUR
Sahte karma aşıların Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde bilinçli ya da bilinçsiz şekilde uygulandığının bilgisine sahip olduklarını belirten Özkan, İzmir’de de olabileceğini vurgulayarak “Bizim elimize şu ana kadar İzmir’de sahte aşı uygulamasının yapıldığı bilgisi ulaşmadı ancak diğer büyükşehirlerde, özellikle de İstanbul’da bu konuyla ilgili ciddi sorunlar yaşandığını duydum. İzmir’de yok demek yanlış olur. İstanbul’da, Bursa’da, Ankara’da varsa İzmir’de de vardır” şeklinde konuştu.

Özkan, buna karşın veteriner hekimlerini uyardıklarını dile getirerek “Biz veteriner hekimi arkadaşlarımızı uyarıyoruz. Onlar da bilemiyor tabii. ‘Bu ürün kimden, nasıl geliyor?’ diye... Bu durum tıpkı sahte içki olayı gibi. Güvenilir yerlerden, depolardan, bu ilaçların satıcılarından alınması gerekir. Biz hem sözlü hem de sosyal medya iletişim ağlarımız üzerinden arkadaşlarımıza gerekli bilgilendirmeleri yapıyoruz. Bunlara itibar etmeyin. Olması gereken; yasal ve ülke girişinde kontrollerden geçmiş ilaçlar. Veteriner Kontrol Araştırma eşçilerimiz var. 3 tane bölgeye gidiyor. Kontrollerden geçiyor ve eğer uygunsa satışa hazır hale geliyor. Uygun değilse de imha ediliyor. Prosedür böyle işliyor” ifadelerini kullandı.

BEN DE SAHTE AŞILARA ŞAHİT OLDUM
Bu firma üzerinden yapılan sahteciliğin tek olmadığını belirten Özkan sözlerine şu şekilde devam etti:

“Interhas firması ya da başka bir firma farketmez. Bu firmanın üzerinden yapılan sahtecilik gibi yurtdışından, özellikle Kapıkule sınırı Bulgaristan üzerinden de çok giren sahte aşı var. Ben de Bulgarca, Rusça yazıların olduğu aşıları gördüm. Burada esas olan sorun; soğuk zincirinin kırılması olasılığı. Çünkü soğuk zinciri kırıldıysa aşının bir etkisi olmuyor. Daha çok hayvana zarar vermiş olabiliyor.”

AŞI ETİKETLERİNİ YAPIŞTIRMAK ZORUNDALAR
Veteriner hekimlerin karma aşı gibi tüm ilaçları, ilaç depolarından temin ettiğini ve bu nedenle sahte olup olmadığı konusunda tam bilgiye sahip olamayabileceklerini söyleyen Özkan, bazı veterinerlerin de bunu kasıtlı olarak yapabileceğine dikkat çekerek, “Bu durumu suistimal edenler var mıdır? Tabii vardır. O yüzden dikkatli olmak gerekiyor. Bu konuda hayvanseverlere tavsiyem; mutlaka gittiğiniz kliniklerden aşının etiketini, kaşesini, imzasını ve fişini alsınlar. Olumsuzluklarla karşılaşmamak için bu şekilde hareket etmelerinde fayda var. Bazen gerek yok diye vatandaşa etiket verilmiyor. Bunu vatandaşların talep etmeleri daha doğru olur. Sonuçta yapılan bir tedavi var. Bunun da kanıtını istemek kadar doğal bir şey olamaz. Etiketi yapıştıracaklar, zorundalar” dedi.

Denetimlerden sorumlu olan mercinin Tarım ve Orman Bakanlığı olduğunu ve denetimlerin daha da sıklaştırılmasının gerektiğini dile getiren Özkan, “Biz bakanlığa bunun gibi olumsuzlukların olduğunu, yurtdışından gelen ilaçlarda sahtelerin de olabileceğini hem bakanlık hem genel müdürlük hem de tarım il müdürlükleri nezdinde anlattık, bildirdik. Denetleme yetkisi onlarda. Benim bir veteriner kliniğine gidip ‘Senin dolabında ne var? Göster’ deme şansım yok. Biz ancak kendi meslektaşlarımızla iyi niyet çerçevesinde uyarılarda bulunuyoruz” sözlerini kullandı.