Karabağlar TOKİ'de üçüncü raunt... Bakanlığın planları yine iptal!

Metehan UD/ EGEDESONSÖZ - Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın (TOKİ), Karabağlar’ın Uzundere Mahallesi sınırlarında ve imar planı bulunmayan alanda gerçekleştirmek istediği konut ve üniversite projesinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onanan 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile yeni gelişme yaşandı. 

Karabağlar Uzundere Mahallesi Harmanyeri Kentsel Koruma Derneği ve Uzundere köylüleri 300 yıllık köylerinin yanı başında yapılmak istenen üniversite ve TOKİ planlarının iptali için açtığı davada mahkemenin verdiği karar alana imar planlarının yakın zamanda iki mahkeme tarafından iptal edildiğini ortaya koydu. 

İzmir 6. İdare Mahkemesi’nin verdiği kararda dava konusu 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı revizyonu ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı revizyonunun İzmir 2. İdare Mahkemesi tarafından 27 Nisan 2022 tarihinde ve bu planlara dayanak olan 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliğinin ise İzmir 4.İdare Mahkemesi tarafından 11 Kasım 2021 tarihinde iptal edildiği ifade edildi. 

Kararda “Bu durumda, dava konusu 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı revizyonu ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı revizyonunun, İzmir 2.İdare Mahkemesinin 27/04/2022 tarih ve E:2021/665, K:2022/849 sayılı kararıyla, bu planlara dayanak olan 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliğinin ise İzmir 4.İdare Mahkemesinin 11/11/2021 tarih, E:2021/207 ve K:2021/1875 kararıyla iptal edildiği görülmekle, iptal kararlarının hukuki niteliği gereği, iptal edilen işlem tesis edildiği tarihten itibaren hukuk aleminden kalkacağından, işbu davanın esası hakkında karar verilmesine olanak bulunmamaktadır” denildi. 

Yakın zamanda TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi’nin açtığı dava sonucunda mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermişti. TOKİ ve üniversite alanının önceki imar planları ve yapım ihaleleri de mahkemeler tarafından iptal edilmişti. Proje alanı toplamda 90 hektarı kapsarken, bunun 80 hektarı İzmir Demokrasi Üniversite’sine tahsisli durumda ancak üniversite kampüsünün yüzde 42’si TOKİ’ye ayrıldı. Üniversite alanı için 38 hektar kaldı.

Bilirkişi raporunda ise planlama alanına ilişkin şu değerlendirme yapıldı:

“Her türlü hukuki tavsif ve takdir Sayın Mahkemeye ait bulunarak, dava dosyasındaki tüm deliller ile davalı ve davacı tarafların iddiaları da tetkik edilerek yapılan değerlendirmeler sonucunda; dava konusu planlama bölgesi için üst kademeli planlar olan 1/100.000 ölçekli İzmir Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planı ve 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planlarında Kentsel Gelişme Alanı ve Üniversite Alanı kararlarının getirildiği, bu hususta dava konusu 1/5000 ölçekli İzmir İli Karabağlar İlçesi Uzundere Mahallesi Toplu Konut İdaresi Mülkiyetindeki Parseller ile Bir Kısım Tescil Dışı Alana İlişkin Revizyon Nazım İmar Planı’nda planlama bölgesine getirilen kullanım kararlarının, üst kademeli plan kararları ile uyumlu olduğu, dava konusu 1/1000 ölçekli İzmir İli Karabağlar İlçesi Uzundere Mahallesi Toplu Konut İdaresi Mülkiyetindeki Parseller ile Bir Kısım Tescil Dışı Alana İlişkin Uygulama İmar Planı’nda planlama bölgesine getirilen kullanım kararlarının, üst kademeli plan kararları ile uyumlu olduğu, plan hazırlık çalışmalarında elde edilen bir kısım kurum görüşlerinin plan belgelerinde karşılanmadığı, üst kademeli planların hüküm altına aldığının aksine parçacıl bir planlama yaklaşımı sergilemesi nedeniyle planın ele alınış biçiminin şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açısından uygun olmadığı, dava konusu planların amacı ve gerekçesi olarak öne sürdüğü biçimde odağında Üniversite Alanı ve alanın gerektirdiği kullanımlar olması gerekirken, alandaki plan çalışmalarının yeni bir konut alanı yaratmaya yönelik bir plan içeriğine sahip olduğu, plan çalışmaları dahilinde yapılan analizlerde dere yatağı, eğim ve Jeolojik Etüd sonucu belirlenen Önlemli Alanlarda gelişme konut alanlarının yoğunlaşmasının nesnel ve teknik bilgi bağlamında bir dayanağının olmadığı, dava konusu planlama alanının içerisinde ve kısmen ortasında yer alan şahıs mülkiyetindeki belirli bir alanın plan onama sınırları dışında bırakılarak planlama alanı içerisinde parçacıl bir yaklaşım sergilediği, planlama alanı çeperlerinde yer alan mevcut yerleşmeler ile nasıl bir ilişki kurulduğunun plan belgeleri ve/veya plan açıklama raporlarında açıklanmadığı ve planlama alanı yakın çevresi ile bütüncül olamayan bir yaklaşım sergilendiği, üst kademeli planlarda kent gelişimine ilişkin geliştirilen yeşil kuşak politikasını zedeleyici bir planlama yaklaşımı sergilendiğinden kamu yararına uygun olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır”

PLANLAMA ALANIN DAVA SÜREÇLERİ:
TMMOB Şehir Plancıları Odası’nın 4 Ekim 2022 tarihinde yaptığı açıklamada plan süreçlerine ilişkin dava süreçleri şöyle açıklanmıştı:

- 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Plan Değişikliği`ne ilişkin açılan dava Danıştay 6.Dairesi`nce E:2019/1462 ile devam etmekte olup hazırlanan 23.03.2022 tarihli bilirkişi raporunda dava konusu işlemin şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olmadığı,

- 01.08.2018 günlü, 134115 sayılı yazı ekinde re‘sen onaylanan 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı değişikliği, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada İzmir 4. İdare Mahkemesinin 11.11.2021 tarih, E:2021/207 ve K:2021/1875 sayılı kararıyla dava konusu işlemlerin iptaline karar verildiği,

- Son olarak 12.02.2021 tarihinde yeniden onaylanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının, İzmir 3.İdare Mahkemesi`nin E:2021/816, sayılı dosyası ile açılan davada 27.12.2021 tarihli kararı ile yürütmesinin durdurulmasına, 08.06.2022 tarihli K:2022/1069 sayılı kararı ile de iptaline karar verilmiştir.