CHP’li Susam’dan Enerji Bakanlığı’na yaylım ateşi

CHP İzmir Milletvekili ve partisinin Enerji ve Tabii Kaynaklar komisyonu sözcüsü Mehmet Ali Susam, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının enerji santrali ve maden ruhsatları politikasını eleştirdi. Hükümetin bir yatırım masterplanı yapmadığını söyleyen Susam, “Hükümet enerji arz güvenliğinde düştüğü açmazdan kurtulmak için doğayı ve çevreyi tahrip etmekten kaçınmamakta, her talep edilen yere santral izni ya da maden ruhsatı vermektedir” dedi.

Türkiye’nin yerli kaynaklarla enerji üretimini arttırması gerektiğini söyleyen Susam, “Elbette rüzgar ve hidroelektrik santrallerinin sayısının artması, Türkiye’nin kendi enerjisini üretmesi son derece önemlidir. Ancak bunu yaparken işin kolaycılığına kaçarak, yerleşim yeri içlerine kadar verilen rüzgar enerjisi (RES) ya da hidroelektrik santralleri (HES) İzmir’den Artvin’e, Bursa’dan Tunceli’ye herkesin protestolarına neden oluyor” diye konuştu.

TEMİZ ENERJİYE ÖNYARGI OLUŞMASIN
Vatandaşın RES ve HES’lere karşı önyargılı olmaması gerektiğini vurgulayan Susam, “Devlet eskiden barajlar, termik santraller yapıyordu. Uzun zamandır enerji alanındaki yatırım sadece özel sektörün kar amaçlarına bırakılınca, arz güvenliği tehlikeye girmeye başladı. Yatırım yapmama politikasından vazgeçerek arz güvenliğini sağlamak yerine yapılan her başvuruya ruhsat verir noktaya geldiler. Tüm yatırımlar özel sektör tarafından yapılınca çevre ve sosyal duyarlılıkları zayıf yatırımları ortaya çıkıyor. Çeşme ve Karaburun gibi turistik bir bölgede, yaşam alanı içine verilen RES ruhsatı, hem turizmi hem de kent yaşamını olumsuz etkiliyor. Karadeniz’de dereler üzerine kurulan onlarca minik HES, bölgenin doğal yaşam dengesini bozuyor hatta facia boyutuna ulaşıyor. Bakanlık uygulamaları hatalı ama bu konulara karşı toptan bir önyargı gelişmesi daha büyük hata olacaktır. İzmir’in rüzgar enerjisindeki teorik kapasitesi, kentin tüm elektrik ihtiyacını karşılayacak kadar büyüktür. Bu kadar büyük bir enerji kaynağını görmezden gelemeyiz” dedi.

MADENLER İÇİN PLEBİSİT
Verilen maden ruhsatı sayılarında da son yıllarda artış olduğunu dile getiren Susam, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yer altı zenginlikleri, yer üstüne çıkartılarak bir değere dönüşmelidir. Ancak burada da bir makuliyet, bir insaf sınırı bulunmalıdır. Çevreye, doğal ve sosyal yaşama açık bir zarar ihtimali varken, vatandaşlar karşıyken, orada daha verimli ve daha çok fayda sağlayacak işlemler yapılacakken madencilik faaliyetini dayatmak da doğru değildir.
Türkiye’de ÇED sisteminin ve süreçlerinin yeteri kadar işleve sahip olmadığını kabul edelim. Sosyal çevreyi etkileyecek yatırımlarda vatandaşın onayının alınması konusunu daha etkin bir noktaya taşımaya ihtiyaç bulunuyor. Belirli büyüklüğün üzerindeki ya da yerleşim yerine belirli mesafeden daha yakın yatırımlar için plebisit (halk oylaması) zorunluluğu getirebiliriz.

AÇGÖZLÜ MADENCİLİK YAPILMAMALI
Maden ruhsatlarını hırsla ve aç gözlülük içinde dağıtmak yapmak doğru değildir. Son olarak kanunun değiştirerek zeytincilik sahalarında maden arama ve işletmenin önünü açmaya niyetlendiler. Ondan milli parklarda bile petrol aramayı serbest bırakmaya çalışmışlardı.
Son bir yılda Çeşme, Tokat Reşadiye, Mudurnu, İznik Değirmenkaya ve Kireçtepe, Şile, Orhaneli, Artvin Kafkasör, Gümüşhane Karamustafa, Ezine, Söke ve Manisa Çaldağı’nda maden tesisleriyle ilgili tepkiler nedeniyle vatandaş eylem yaptı. Bu eylemlere bile çoğu zaman polis ya da jandarma müdahale ederek vatandaşın görüşünü dile getirme, madeni istemediğini söyleme hakkı elinden alındı.

Bu kadar vahşi bir madenciliğe müsaade edilmemelidir. Türkiye’nin ekonomik değerleri, değerini bulurken; çevresel ve sosyal endişeler de giderilmelidir.