Bakanlık'tan İzmir kirlilik raporu: Hangi ilçe zirvede?

Metehan UD/EGEDESONSÖZ - Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ‘İzmir 2022 Yılı Çevre Durum Raporu’nu yayımladı. Raporda, hava, su, atık, büyük endüstriyel kazalar, doğa koruma, arazi kullanımı ve ÇED izinleri gibi pek çok açıdan İzmir’in çevre durumu ele alındı. Raporda kirlilik kaynaklarına ayrıntılı olarak dikkat çekilirken, ivedilikle önlem alınması gerektiği vurgulandı.

Raporun hava kalitesi başlığı altında İzmir’de ölçüm istasyonlarına dair verileri yer aldı. Bakanlığa ait Seferihisar, Aliağa, Bozköy, Bornova, Çeşme, Altındağ, Gaziemir, Karabağlar, Karaburun, Karşıyaka, Konak, Menemen, Ödemiş, Torbalı, Yenifoça ve Kemalpaşa’da yer alan hava kalitesi izleme istasyonlarından yapılan ölçümlerin sonuçları değerlendirildi.

Rapordan dikkat çeken veriler:

GAZİEMİR’DE TEMİZ AY YOK
- Gaziemir’de özellikle kış aylarındaki hava kirliliği dikkat çekti. Ekim’de 18, Kasım’da 21, Aralık’ta 20, Ocak’ta 11, Şubat’ta 13 gün hava değerleri sınır değeri aştı. Ayrıca Nisan’da 17 gün ve Mayıs’ta da 15 gün hava değerleri tehlikeli boyutlara ulaştı. Sınır değeri aşmayan gün yok.

KONAK BİLGİSİ YOK
- Konak ve Seferihisar’da hava izleme sonuçlarında sınır değeri aşan gün sayımı bilgisi yer almadı.

- Aliağa’da Ocak ve Mayıs arasındaki aylarda en fazla sınır değeri aşan gün sayısı yaşandı. Ocak’ta 14, Şubat’ta 15, Mart’ta 10, Nisan’da 22 ve Mayıs’ta 19 gün sınır değeri aşıldı. Sınır değeri aşılmayan tek ay Temmuz oldu.

- Aliağa Bozköy’de Şubat ve Ağustos ayları arasındaki yükseklikler dikkat çekti. Mayıs ayında 26 gün sınır hava ölçüm izleme istasyonlarında değerler insan sağlığı açısından tehlikeli çıktı. Şubat ve Mart’ta 11’er gün, Nisan’da 20, Mayıs’ta 26, Haziran’da 20, Temmuz’da 16 ve Ağustos’ta 18 gün değerler yüksek çıktı.

- İzmir’in en yoğun nüfusuna sahip Karabağlar’da da kış aylarında ısınmaya bağlı havadaki kirlilik oranları yüksek çıktı. Kasım’da 16, Aralık’ta 26, Ocak’ta 12, Şubat’ta 14, Mart’ta 10 ve Nisan’da 15 gün sınır değerleri aşıldı. Havanın tamamen temiz olduğu tek ay ise Temmuz oldu.

- Menemen’de ise kış aylarında yükseklikler dikkat çekti. Ekim’de 13, Kasım’da 15 ve Aralık’ta 13 gün ayrıca Nisan’da 10 gün ve Mayıs’ta da 17 gün hava izleme istasyonlarının değerleri insan sağlığı için tehlikeli boyuta çıktı.

- Yeni Foça’da Nisan’da 10, Kasım’da 12 ve Aralık’ta 10 gün sınır değerleri aşıldı. Diğer aylarda sınır değeri aşan gün sayısı daha az çıktı.

- Çok sayıda sanayi kuruluşu ve taş ocağının olduğu Bornova Altındağ’da ise havanın en temiz olduğu Ağustos’ta 5 ve Eylül’de 6 gün sınır değerleri yüksek çıkarken diğer aylarda ise sınır değeri aşan gün sayısı 15 ile 24 gün arasında değişti.

- Kent merkezindeki Karşıyaka’da ise en kirli hava ise Ağustos ayı oldu. Ağustos ayının neredeyse tamamında sınır değeri aşıldı. 2 gün hariç hava ölçüm değerleri yüksek çıktı. En temiz ay ise Mart oldu. Mart ayının da sadece yarısında hava değerleri normal çıktı.

- Karaburun’da ise Nisan ayında 16 gün boyunca hava değerlerinin yüksek olması dikkat çekti.

- Yine çok sanayi kuruluşu olan Kemalpaşa rağmen Aralık’ta 16, Ocak’ta 16, Şubat ve Mart’ta 10’ar gün, Nisan’da ise 14 gün boyunca hava değerleri sınırları aştı.

- Küçük Menderes Havzası’ndaki Ödemiş’te de kış aylarında sınır değeri aşan gün sayısının yüksek olması dikkat çekti. Kasım’da 22, Aralık’ta 27, Ocak’ta 25, Şubat’ta 21, Mart’ta 22 ve Nisan’da 21 gün boyunca veriler insan sağlığını tehdit eder boyuta ulaştı.

- Bir diğer sanayi merkezi olan Torbalı’da da sadece yaz aylarında az sayıda gün sınır değer aşıldı. Diğer aylarda 12 gün ile 29 gün arasında sınır değerleri aşıldı. Mart’ta 2 gün hariç 29 gün boyunca sınır değerleri yüksek çıktı. 

İLK SIRADA ALİAĞA
Raporda yer alan verilere göre sanayi kaynaklı hava kirliliğinin en fazla yaşandığı ilçe ağır sanayi yatırımlarıyla öne çıkan Aliağa oldu. Raporda ilçede demir-çelik tesisleri, mevcut petro kimya tesisleri, kömür eleme ve paketleme tesisleri, geri kazanım tesisleri, akaryakıt dolum tesisleri, doğalgaz çevrim santralleri, halen inşaatı devam eden ya da yatırımı planlanan termik santraller, petrokimya tesisleri bulunduğu belirtiliyor.

KENT MERKEZİNDE BORNOVA
Kent merkezindeki en kirli hava ise sanayi kuruluşları çimento fabrikaları, demir ve demirdışı maden döküm tesisleri, gıda üretimi yapan işletmeler, taş ocaklarının bulunduğu Bornova oldu.

‘MEVCUT TESİSLER İYİLEŞTİRİLMELİ’
Isınmadan kaynaklı hava kirliğine de dikkat çekilen raporda “Isınmadan kaynaklanan hava kirliliğinin en yoğun yaşandığı ilçeler ise merkez ilçeler olup özellikle kalitesiz yakıt kullanımı ile hava hareketlerinin en aza indiği dönemlerde hava kirliliği ilimizde yaşanmaktadır. Yine şehir merkezinde yaşanan trafiğinde hava kirliliğine katkısı olabilmektedir. Hava kirliliği ile mücadelede yeni tesisler kurulmadan önce öncelikle mevcut tesisler iyileştirilmeli, bunların emisyonları en aza indirilmeli ve emisyon kontrol sistemlerinin sürekliliği sağlanmalıdır. Yeni yapılacak ya da mevcut binalarda ısı yalıtımı yapılmalı ve merkezi ısıtma sistemlerinin kullanılması teşvik edilmelidir” ifadeleri yer aldı.